BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00001208
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 91 x 31 cm
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 91 x 31 cm
miejsce pozyskania: Pisarzowa
datowanie odbitki graficznej:
1601?-1700?
opis:
Fragmenty kołtryny, złożonej z powtarzających się elementów kompozycyjnych, tworzących 4 niekompletne pasy ze scenami rodzajowymi i ornamentem roślinnym. W pasie górnym przedstawienie orkiestry zwierzęcej: od lewej zając grający na 2 kotłach, dzik z basowym instrumentem i smykiem w lustrzanym odbiciu, dalej wilk z instrumentem strunowym (skrzypce? - także lustrzane odbicie, niedźwiedź z dudami (?), oraz wiewiórka z instrumentem składającym się z garnka i drewnianego kijka (przypominający instrument ludowy znany z terenów Węgier -kőcsőgduda). Scena obramowana cienką, czarną kreską. Poniżej dwie tańczące pary, którym przygrywa na trąbce mężczyzna w kapeluszu. Kolejne przedstawienie, także oddzielone czarną kreską, zajmujące najszerszy pas, ukazuje dwóch mężczyzn zswróconych do środka kompozycji, stojacych na tle ściany z niewielkim, zakratowanym oknem. Z prawej góral (?) w spodniach zwężających się do dołu. Na stopach kierpce z rzemieniami. Koszula z długimi, szerokimi rękawami . U pasa nóż i prochownica. Na głowie wysoki kapelusz ozdobiony chwostami i piórem. Prawa ręka wsparta na strzelbie, w lewej dłoni czekan, przerzucony przez ramię. Drugi mężczyzna w kaftanie, z obcisłymi spodniami wpuszczonymi do butów z cholewami. Na głowie czapka obszyta futrem, i ozdobiona piórem. W lewej dłoni czekan. Prawa ręka wsparta na biodrze. U lewego boku przewieszona szabla. Obaj mężczyźni palą fajki na długich cybuchach. Nad oknem napis. Dolny pas kompozycji wypełniony stylizowanym ornamentem roślinnym.
motyw ikonograficzny:
kobieta
,
kołtryna
,
mężczyzna
,
ornament roślinny
,
strzelba
,
zwierzę (dzik)
,
zwierzę (niedźwiedź)
,
zwierzę (wiewiórka)
,
zwierzę (wilk)
,
zwierzę (zając)
stan zachowania: zachowany fragmentarycznie
napisy i znaki:
WARTA JES Y(...) P (...) TEKIELIEGO
numer inwentarza: MNS/2966/1-5/S
uwagi:
Fragmenty drzeworytu odnalezione zostały w 1982 roku w trakcie konserwacji XVII-wiecznego ornatu pochodzącego z kościoła w Pisarzowej. Pocięte na pasy kołtryny użyte zostały jako usztywnienie tkaniny. Dziewięć zachowanych fragmentów różnej wielkości tworzy po złożeniu kompozycję zbliżoną do prostokątu leżącego. Nie jest znane pochodzenie ryciny. Jedynie spolszczony napis odwołujący się do węgierskiego rodu szlacheckiego Tőkőlych, posiadających zamek w Kieżmarku pozwala wiązać drzeworyt z okolicami Spisza.
Analogiczny drzeworyt, przedstawiający jedną ze scen umieszczonych na kołtrynie - niemal identyczne postacie górala i hajduka - znane są z innej grafiki, zachowanej w zbiorach Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem (nr inw. E/1513/MT - zob. w bazie WMDL), która została zakupiona w nieodległym od Spisza Poroninie w 1886/1887 r. przez Marię i Bronisława Dembowskich.
literatura:
Ciechońska, Charytoniuk, Kilka uwag o kołtrynach..., "Ochrona zabytków" 1997, nr 3
Oleksiejuk, Kołtryny i tapety..., "Rocznik Muzeum Papiernictwa"..., 2010,
s. 19
źródło:
Karta inwentarzowa obiektu MNS/2966/15/S
fotografia:
Droździk, Piotr
,
2014
opracowanie dokumentu: Skoczeń-Marchewka, Beata, 2014.12.03,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |