materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 34,3 x 29,5 cm
miejsce powstania: województwo małopolskie miejsce pozyskania: Kraków
datowanie odbitki graficznej:
1751?-1800?
opis:
Kompozycja ujęta w prostokąt stojący, przedstawiająca półpostać Matki Boskiej, trzymającej na lewej ręce Dzieciątko Jezus. Maria w sukni brązowej i w spływającym z głowy, niebieskim płaszczu. Płaszcz zdobiony stylizowanym ornamentem roślinnym w układzie pasowym, na piersiach spięty broszą w kształcie wielopłatkowego, żółtego kwiatu. Przez prawą dłoń Matki Boskiej, skierowaną w stronę Dzieciątka przewieszony jest szkaplerz z monogramem Jezusa. Maria przechyla głowę na prawo, w stronę Dzieciątka Jezus, zwróconego w stronę Matki, ukazanego w długiej, przepasanej szacie. Prawą rękę Jezus unosi w geście błogosławieństwa. Lewą podtrzymuje zamkniętą księgę. Głowy obu postaci otoczone okrągłymi nimbami i zwieńczone bogato zdobionymi,zamkniętymi koronami.Twarze obu postaci zindywidualizowane. W górnych narożach podwieszone kotary. Tło kompozycji kreskowane ( pionowe, naprzemiennie ułożone, cienkie kreski), pomalowane beżową farbą transparentną. Przy dolnej krawędzi nie ukończony napis, w którym część liter przedstawiona jest w lustrzanym odbiciu. Wzdłuż górnej krawędzi drzeworytu, poza odbitką odręczny tekst: "Napis na tym drzeworycie, ma znaczyć Obraz Maryi Panny Szkaplerzney. Widać że artysta nie umiał czytać a pisał, i dla tego niektóre litery opacznie powyrzynał".
motyw ikonograficzny:
gest błogosławieństwa
,
kotara
,
Matka Boska z Dzieciątkiem
,
monogram (IHS)
,
szkaplerz
stan zachowania: zły
napisy i znaki:
.B
,
(w prawym, dolnym rogu)
OBrSONM.P.SZKARIERZNEY
,
(w dolnej części kompozycji)
numer inwentarza: MNK III ryc. 29014
uwagi:
Drzeworyt został zakupiony przez Muzeum Narodowe w Krakowie w 1927 r. a pochodził ze zbiorów Ambrożego Grabowskiego (1782-1868), znanego krakowskiego antykwariusza, księgarza i kolekcjonera,który jako jeden z pierwszych zaczął gromadzić ludowe drzeworyty. Już w 1841 roku w „Ojczystych spominkach” pisał o tej dziedzinie sztuki ludowej. Szersze informacje znalazły się w wydanych pośmiertnie „Wspomnieniach” zbieracza. Jako pierwszy zwrócił też uwagę na samych twórców, dwóch z nich wymieniając z nazwiska (Sagan oraz Wojciech Bryndza z Bobrka). Grafika przedstawiająca Matkę Boską Szkaplerzną to jeden z czterech drzeworytów ludowych ze zbiorów tego kolekcjonera, które znalazły się w Muzeum Narodowym w Krakowie. Grabowski najprawdopodobniej zakupił go w chłopskim domu, a nie bezpośrednio od drzeworytnika. Świadczą o tym wyraźne ślady użytkowania obrazu (na całej powierzchni plamy po odchodach owadów).