datowanie klocka drzeworytniczego:
przed 1818.05.07?
opis:
Drzeworyt podłożony pod szkło pomalowane na odwrocie farbami olejnymi, w głównej mierze laserunkowymi. Pośrodku Maria ukazana en face, stojąca na kuli ziemskiej, prawą stopą depcząca odwrócony półksiężyc, a lewą węża o szpiczastej głowie i esowatym ciele. Madonna jest lekko pochylona w prawo, z lewą ręką złożoną na piersi i prawą wyciągniętą w bok, trzymająca ulistnioną pionowo wzniesioną gałązkę kwiatu. Maria ma ciemne włosy do ramion, suknię o fałdzistej spódnicy i rozwiany płaszcz z końcem zwisającym wzdłuż lewego boku. Głowę otacza promienista aureola. Tło we wzór z powtarzających się rytmicznie ułożonych poziomych krótkich kresek, z zakomponowanymi w górnych rogach obrazu promienistymi półkolami z obłokami wewnątrz. Po lewej pośrodku obłoków ośmioramienna gwiazda, po prawej – korona zamknięta. Maria góruje nad polem odgraniczonym szlakiem pionowych kresek. U dołu liczne emblematy wojenne, panoplia różnej wielkości, ukazane schematycznie i skrótowo. Z symbolicznego pobojowiska sterczą trzy drzewce. Po lewej orzeł w koronie siedzący na prostokątnym znaku pułkowym z inskrypcją i zwisającymi wstęgami. Po prawej, zatknięte w ziemskim globie, drzewce chorągwi zakończonej chwastami z dwugłowym orłem w koronie, z okrągłą tarczą z orłem w koronie na piersi (herb Królestwa Kongresowego?). Z pobojowiska sterczy zakończony ostrzem mniejszy proporzec z dwoma chwostami. Pod globem widnieje owalna tarcza z polem w ukośne kreski, otoczona obramowaniem o falistym brzegu. Niżej widnieją dwie symetrycznie umieszczone armaty na lawetach. Na lufach napisy. Po lewej w rogu klepkowa beczka, kule, bagnet, dwie szable i hełm. Po prawej kule, szable (?), bęben z pałeczkami, czako z piórem. U dołu poziomy pas z dwuwierszową inskrypcją, przedzieloną w dolnej części trzema blokami pionowych kreseczek, czarnym kwadratem z zaznaczonymi białymi przekątnymi. Szkło pomalowane farbami w różnych odcieniach oranżu, cynobru i brązu. Tło bitewnego pola – granatowe, podobnie jak fragmenty obłoków w górnych rogach. Kontury obrysowane cienkimi czarnymi kreskami. Drzeworyt jest mniejszy od szkła. Margines wokół pomalowany na kolor cynobrowy. Rama drewniana prosta koloru ugrowego.
stan zachowania: uszkodzony
napisy i znaki:
POLK/2PIEH
,
(po lewej na tabliczce pod orłem)
LANLER
,
(po lewej na armacie)
JOZEF P.S.
,
(po prawej na armacie)
OBRAZ NIEPOKALANIE POCZECIE /N.P.M. R.P.1818 D.7 MAIA
,
(u dołu)
numer inwentarza: MDS-94; w Katalogu Estreichera z lat 1936-1939 nr inw. 749
uwagi:
Z kolekcji ks. Jana Wiśniewskiego, proboszcza w Borkowicach, pow. Przysucha, który obrazek wraz z innymi obiektami podarował Muzeum Diecezjalnemu w Sandomierzu w 1936 roku.
Wymiary obrazu na szkle: 41,2 x 29,8 cm (z ramą); 33 x 22 cm (światło).
literatura:
Grabowski, Ludowe obrazy drzeworytnicze, 1970,
s 123, il. 1
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s.41, kat. 179, il. 102
Biernacka, Dziubecki, Graczyk, Pasierb, Maryja matka Chrystusa, 1987,
s. 27-93
fotografia:
Archiwum Muzeum Diecezjalnego w Sandomierzu
,
2012