materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie ręczne
wymiary: 26,2 x 17,2 cm
datowanie klocka drzeworytniczego:
1825
datowanie odbitki graficznej:
1825?-1900?
opis:
Chrystus Frasobliwy siedzi na pniu, z prawą nogą wspartą na schematycznie przedstawionej owalnej czaszce. Jest zwrócony w lewą stronę i w trzech czwartych skierowany do widza. W lewej dłoni trzyma trzcinę, prawą dłonią podpiera przechyloną głowę. Ma krótką brodę i wąsy, włosy opadające na lewe ramię, założone za ucho, z kędziorami zakręconymi na końcach. Na czole i karku widnieją krople krwi. Głowę w koronie cierniowej splecionej z dwóch grubych witek, otacza kolista aureola z drobnymi promieniami wewnątrz obramowania. Chrystus ma ramionach spięty pod szyją płaszcz opadający do ziemi. Tkanina we wzór z liści i gwiazdek, ma podszewkę w poziome linie przedzielone drobnymi poziomymi kreskami na czarnym tle. Na lewym ramieniu widnieje okrągły kwiat (rozeta) z wieńcem promieni. Biodra Chrystusa okrywa pofałdowane perizonium. Strój odsłania nagą klatkę piersiową z dekoracyjnie potraktowanym kręgosłupem, kroplami krwi wypływającymi z rany w lewym boku. Pień i czaszka spoczywają na pofałdowanym terenie z drobnymi kępami trawy. W tle, po lewej, widnieje budowla sakralna o dachu pokrytym łuskowatą dachówką, z wieżą z hełmem zwieńczonym dużym krzyżem. Górne narożniki kompozycji wypełniają zaokrąglone obłoki, opadające po bokach w sposób przypominający podwieszone draperie. Po prawej wydobywa się z nich trójkątnie ścięty pęk drobnych promieni. U dołu znajduje się poziomy biały pas z inskrypcją oraz znajdującą się po prawej stronie na czarnym tle: datą i inicjałami PS. Drzeworyt został pokolorowany farbą wodną w kolorze cynobru o różnym nasyceniu. Najciemniejszy jest płaszcz Jezusa, fragment murawy z pniem, na którym siedzi, jaśniejsze - hełm wieży i część obłoków.
motyw ikonograficzny:
aureola
,
Chrystus Frasobliwy
,
czaszka Adama
,
korona cierniowa
,
krew
,
krzyż
,
obłok
,
płaszcz
,
promień
,
trzcina
,
wieża
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
P.J.IERUZELEMSKY,FRASOWLI WY 1825 P.S.
,
(u dołu kompozycji)
numer inwentarza: 7825 MEK
uwagi:
Drzeworyt został podarowany do zbioru w 1928 roku przez Koło Krajoznawcze VII Gimnazjum w Krakowie, pochodzi podobnie jak dwa inne: nr inw. 7791 MEK i 7792 MEK z kapliczki przydrożnej w Zarzycach Wielkich. Na odbitce brak śladów uszkodzeń klocka widocznych na późniejszych drzeworytach wykonanych z tej samej deski.
literatura:
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 26, 136, kat. 60
Skoczylas, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
s. 72, VIII
Grabowski, Ludowe obrazy drzeworytnicze, 1970,
S. 171, il. 49
Jacher-Tyszkowa, Zbiory Muzeum Etnograficznego w Krakowie, "Rocznik Muzeum Etnograficznego w Krakowie", 1967,
s. 222
Guzik, Trzy drzeworyty ludowe, "Orli Lot", 1929,
s. 26-31
obiekty związane:
5000000188
klocek drzeworytniczy dwustronny
Chrystus Frasobliwy, Chrystus Ukrzyżowany z Kobylanki