datowanie klocka drzeworytniczego:
1980-1989?
opis:
W centrum postać przykucniętego diabła zwróconego w prawo. Na lewym ramieniu trzyma białą figurkę wyglądem przypominającą niekształtne niemowlę o łysej głowie z czarnymi oczami, nosem i otwartym ustami. Diabeł ma dużą głowę ze sterczącymi na boki włosami i łukowatymi zagiętymi do wewnątrz półkolistymi rogami. Oczy i szpiczasty nos oraz wyszczerzone w uśmiechu zęby zostały zaznaczone cienkimi liniami, podobnie żebra na wychudłym boku. Nogi diabła kończą racice, a pokrywa szczecina. Z tyłu jest widoczny krótki ogon. Kompozycję dopełniają i upodabniają do czworoboku umieszczone po bokach i u dołu szlaki złożone z motywów roślinnych oraz szeroka czarna ozdobna podstawa z białą dekoracją. Tworzą ją cztery koliste motywy w dolnej części oraz wyżej - faliste równoległe linie, z których jedna wyróżnia się umieszczonym u dołu po lewej monogramem wiązanym twórcy "AT", przypominającym kielich kwiatu. Po lewej, u góry wici widnieje na czarnym poziomym polu biała leżąca figurka o kulistej głowie ze zaznaczonymi na czarno oczami i ustami oraz wydłużonym tułowiem.
Rewers. Na gałązkach pokrytych symetrycznie rozmieszczonymi niewielkimi liśćmi, z sześcioma okrągłymi pączkami, w środku siedzi diabeł. Ma ugięte w kolanach, podciągnięte kolanami pod brodę chude białe nogi zakończone racicami. Na udach wspiera wychudzone białe kończyny górne zgięte w łokciach. Lewą dotyka oblicza lekko zwróconego w lewo. Jest ono czarne z dużymi okrągłymi białymi oczami i czarnymi kropkami źrenic, szpiczastym nosem zaznaczonym cienką linią, wyszczerzonymi zębami i pojedynczymi włoskami koziej bródki zwisającej między kolanami. Diabeł ma nierówne rogi sterczące do góry. Z gałązki na której siedzi, tworzącej u góry rodzaj litery "U", zwisa do dołu owłosiony krótki ogon diabła. Po prawej, na dolnej odnodze gałęzi widnieje monogram twórcy: AT. Drzeworyt częściowo wykonany białorytem.
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
AT
,
(u dołu awersu, po lewej stronie)
AT
,
(u dołu rewersu, po prawej stronie)
numer inwentarza: III/19 IMG 4786 i 4787
uwagi:
Awers klocka według twórcy nawiązuje do opowieści o diable, któremu kazano bawić dziecko. Klocek drzeworytniczy pochodzi prawdopodobnie z cyklu "Diabły i dziwolągi" wykonanego dla znanego kolekcjonera Wiktoryna Grąbczewskiego z Warszawy. Posiada on prywatne muzeum, w którym gromadzi wszelkie przedstawienia diabła i przykłady literatury poświęconej temu tematowi. Grąbczewski miał zamiar wydania legend o diabłach. Drzeworyty były wykonywane z myślą o tej książce. W okresie stanu wojennego Antoni Toborowicz ur. 1941 wystawiał w 1982 roku swoje prace w kościele w Warszawie przy ul. Żytniej. Część z nich trafiła do zbiorów Biblioteki Narodowej. Drzeworyty Toborowicza były sprzedawane także jako cegiełki na podziemną działalność związkową. W katalogu Biblioteki Narodowej drzeworyt określony jako: "Diabeł z dzieckiem".
obiekty związane:
5000001048
odbitka graficzna z klocka drzeworytniczego dwustronnego
Diabeł leśny
5000001050
odbitka graficzna z klocka drzeworytniczego dwustronnego
Diabeł z dzieckiem