BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00001565
https://midasbrowser.pl/midas/etnomuzeum/pictures/maxi/Etnografia/ASP-Wwa_54.jpg
Holnicki-Szulc, Wojciech
miejsce powstania: Warszawa
datowanie klocka drzeworytniczego:
1801-1838?
datowanie odbitki graficznej:
1921
opis:
Kompozycja zbliżona do kwadratu, zamknięta arkadą zwieńczoną łukiem wyciętym w ośli grzbiet. Centralnie ukazany w całej postaci św. Antoni Padewski stojący na posadzce, lekko zwrócony w prawą stronę, trzymający na lewej ręce Dzieciątko Jezus. Odziany w habit z krótką pelerynką, przepasany sznurem z węzłami, przy prawym boku różaniec. Strój zakonny pokryty stylizowanym ornamentem roślinnym w układzie pasowym (białoryt). Święty w lewej dłoni trzyma księgę z krzyżykiem na okładce, a w prawej - na wysokości biodra ulistnioną gałązkę lilii z trzema kwiatami. Dzieciątko ukazane w długiej sukience spod której wystają bose stopy. W lewej ręce trzyma kulę ziemską, prawą - błogosławi. Głowy obu postaci otoczone promienistymi aureolami. Za św. Antonim, po bokach widoczne dwa kwiaty. U dołu, wzdłuż krawędzi klocka inskrypcja, którą tworzą napisy dwóch rodzajów, wykonane przez inne osoby (?): data (w odbiciu lustrzanym, po lewej) oraz inicjał (po prawej w rogu) a także napis "S:ANTONIEGO RADE" nawiązujący stylistycznie do pozostałej części klocka. Na rewersie pieczęć z liczbą "54".
motyw ikonograficzny:
arkada
,
Dzieciątko Jezus
,
gest błogosławieństwa
,
kula ziemska
,
kwiat (lilia)
,
święty Antoni Padewski
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
1830 S: ANTONIEGO RADE
,
(w dolnej części kompozycji)
MK
,
(w dolnej części kompozycji)
numer inwentarza: Biblioteka Główna ASP, Nr inw. 1544, sygn. E 26 (54)
uwagi:
W Radecznicy znajdowało się największe sanktuarium św. Antoniego Padewskiego, do którego ściągały do 2. połowy XIX wieku rzesze pielgrzymów. Według tradycji Św. Antoni w 1664 roku ukazał się na Łysej Górze, u stóp której leży Radecznica, Szymonowi zwanemu Tkaczem. Kult świętego w tamtejszym sanktuarium propagują do dziś OO. Bernardyni. W 1995 r. pożar zniszczył otaczany kultem obraz. Obecnie w świątyni znajduje się jego kopia wykonana w Krakowie. Św. Antoniego czczono w kościele katolickim jako patrona ubogich, narzeczonych, małżeństw i położnic. Do niego zwracano się także w przypadku bezpłodności i we wszelkich sprawach rodzinnych. Powszechnie odwoływano się do jego wstawiennictwa poszukując zagubionych ludzi lub przedmiotów.
Odbitka odciśnięta z klocka jednostronnego, użytkowanego pierwotnie w rodzinnym warsztacie Kostrzyckich z Płazowa. Obecnie klocek znajduje się w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Krakowie.
Odbitka jest jedną z grafik, które znalazły się w "Tece drzeworytów ludowych dawnych" Zygmunta Łazarskiego wydanej w 1921 roku. W tece znalazło się 66 grafik odbitych ręcznie w drukarni Władysława Łazarskiego, z klocków pochodzących z Płazowa (obecnie pow. lubaczowski) i ze Żmudzi na Litwie, datowanych przez Jerzego Kieszkowskiego na drugą poł. XVIII i pierwszą poł. XIX w. Część odbitek była ręcznie kolorowana. Nakład liczył 62 numerowane egzemplarze. Wydawnictwo stało się podstawowym źródłem wiedzy na temat polskiego drzeworytu ludowego. Teka Łazarskiego przyczyniła się do wzrostu zainteresowania problemami sztuki ludowej, korzystał z niej m. in. Władysław Skoczylas przy tworzeniu w 1934 roku pracy " Drzeworyt ludowy w Polsce".
literatura:
Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921,
s.38
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970
Skoczeń-Marchewka, Drzeworyty ludowe z Płazowa...,2009
fotografia:
Holnicki-Szulc, Wojciech
,
2016
obiekty związane:
opracowanie dokumentu: Skoczeń-Marchewka, Beata, 2021.01.13,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |