BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00001534
https://midasbrowser.pl/midas/etnomuzeum/pictures/maxi/Etnografia/ASP-Wwa_35.jpg
Holnicki-Szulc, Wojciech
Chrystus upadający pod krzyżem - fragment
warianty tytułu: Upadek Pana Jezusa pod krzyżem, Szymon z Cyreny pomaga nieść krzyż Chrystusowi
odbitka graficzna
miejsce powstania: Warszawa
datowanie klocka drzeworytniczego:
1800-1825
datowanie odbitki graficznej:
1921
opis:
Dolna część drzeworytu oryginalnie składającego się prawdopodobnie z czterech arkuszy, ukazująca V stację Drogi Krzyżowej. Sklejone dwie odbitki ukazują postać Chrystusa dźwigającego krzyż, upadającego pod jego ciężarem. Jezus wsparty prawą ręką na nierówności gruntu, lewą ręką przytrzymuje poziomą belkę czarnego krzyża. Ciało Jezusa jest skierowane w prawo, a twarz o wyrazistych oczach - zwrócona do widza. Na głowie korona cierniowa. Chrystus jest odziany w długą szatę i opasany łańcuchem, którego koniec trzyma jeden z trzech oprawców, ukazanych po lewej stronie. Koniec pionowej belki krzyża trzyma oburącz pochylony Szymon Cyrenejczyk, którego postać jest nieproporcjonalnie mała w stosunku do innych. Na drugim planie po lewej przedstawiono postać św. Jana Ewangelisty podtrzymującego Matkę Boską, której głowę otacza aureola. Maria została ukazana frontalnie w długiej, pofałdowanej sukni, z rękami opuszczonymi i rozłożonymi. W prawym dolnym rogu drzeworytu znajduje się niewielka postać św. Weroniki z chustą trzymaną we wzniesionych rękach. Na niej widnieje wizerunek głowy Chrystusa w koronie cierniowej. Wyżej ukazany jest fragment innej postaci, w tunice nad kolana i butach z wysokimi cholewami, towarzyszącej Jezusowi w drodze na Golgotę. U dołu drzeworytu na poziomym pasie wyznaczonym równoległymi liniami na białym tle wykonano czarny napis o części liter trudnych do odczytania, literze „S” w odbiciu lustrzanym i rzymskiej cyfrze "V" w kwadratowym obramowaniu którego treść można odczytać jako: [KALWARIA… :DOMINIKANÓW: OBR/AZ PAN JEZUS UPADA(jącego):V]. Rewers: pieczęć "35".
motyw ikonograficzny:
Chrystus upadający pod krzyżem
,
chusta świętej Weroniki
,
krzyż
,
łańcuch
,
Matka Boska
,
Szymon Cyrenejczyk
,
święta Weronika
,
święty Jan Ewangelista
,
żołnierz
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
KAIWORI I O S: DOMI:OBR/AZPAN IEZUS UPADA:V
,
(u dołu drzeworytu)
numer inwentarza: Biblioteka Głóna ASP, Nr inw. 1544, sygn. E 26 (35)
uwagi:
Autor deski, przez Galaunego który publikuje cały drzeworyt jest określany, jako "nieznany rzeźbiarz" i zaliczany do grona twórców żmudzkich. Według Piwockiego podobne wyobrażenie Chrystusa znajdowało się w Kalwarii Żmudzkiej.
Dolny fragment drzeworytu ukazuje różne etapy Drogi Krzyżowej: spotkanie z Matką, upadek pod krzyżem, postacie Szymona z Cyreny pomagającego Chrystusowi i św. Weroniki.
Identyczny fragment drzeworytu zlożony z 2 sklejonych ze sobą odbitek znajduje się w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie (I 11063 BJ). W zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie znajdują się dwie niesklejone ze sobą odbitki odciśnięte z tych samych klocków ( nr inw. Gr 3641/21 i Gr 3641/22).
literatura:
Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921,
s. 33, nota nr 42
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 37 nota 156, s. 187 il. 132
Galaune, Lietuviu liaudies menas..., 1968,
s. XIV, il. 146 (całość drzeworytu)
Piwocki, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
s. 52
fotografia:
Holnicki-Szulc, Wojciech
,
2016
obiekty związane:
opracowanie dokumentu: Skoczeń-Marchewka, Beata, 2020.11.30,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |