BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00001428
Święta Apolonia, Baran i owca
warianty tytułu: Święta Apolonia Aleksandryjska
klocek drzeworytniczy dwustronny
miejsce pochodzenia: Bańska Szczawnica miejsce pozyskania: Bańska Szczawnica
datowanie klocka drzeworytniczego:
1801-1900
opis:
Klocek drzeworytniczy opracowany dwustronnie, posiada kształt prostokąta, wzór wykonany w technice wzdłużnej. Powierzchnia mocno nasączona czarną farbą wskazuje na intensywne tłoczenie odbitek. Na awersie opracowanym w układzie pionowym przedstawiono św. Apolonię, której wizerunek wypełnia środkową część powierzchni klocka, dołem biegnie napis (na klocku litery ukazane w odbiciu lustrzanym). Święta ma na sobie suknię z długimi rękawami, jej głowę wieńczy korona i otacza krąg aureoli. W prawej ręce trzyma kleszcze z zębem jako atrybut męczeńskiej śmierci, lewą unosi w geście błogosławieństwa. Z prawej strony widać języki ognia i kłąb dymu nad płonącym – nie uwidocznionym na drzeworycie – stosem. Zwraca uwagę brak obramowania wizerunku na awersie oraz ukazanie sukni ze ściętymi brzegami. Natomiast na rewersie, który opracowano w układzie poziomym, widać parę zwierząt, tj. owcę i barana (owca skierowana frontalnie, baran z prawego profilu z odwróconym łbem) stojących na zamarkowanym gruncie. Tu także brak ramki otaczającej wzór.
motyw ikonograficzny:
obcęgi
,
święta Apolonia
,
ząb
,
zwierzę (baran)
,
zwierzę (owca)
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
S.APOLOnia.
numer inwentarza: F-E-5311
uwagi:
Klocek należał do zespołu, który trafił w latach 1904-1905 do zbiorów Słowackiego Muzeum Narodowego w Martinie od Emilii Justovej z Bańskiej Szczawnicy, za pośrednictwem księdza Andreja Kmeta - archeologa, etnografa, botanika, założyciela Słowackiego Towarzystwa Muzealnego oraz Słowackiego Towarzystwa Naukowego.
Święta Apolonia z Aleksandrii była jedną z pierwszych chrześcijańskich męczennic, zmarła ok. 248 lub 249. Wg legendy przed śmiercią na stosie torturowano ją miażdżąc szczękę i wybijając zęby. W ikonografii przedstawiana jest z atrybutami nawiązującymi do męczeńskiej śmierci: trzymanymi w ręce kleszczami i zębem, stosem na którym spłonęła i palmą męczeństwa. W Kościele katolickim wspominana jest w liturgii 9 lutego, w tradycji czczona jako orędowniczka w czasie bólu zębów i patronka dentystów.
literatura:
Kovačevičová, Knižný drevorez..., 1974
Fros, Sowa, Twoje imię, 1975,
s. 112
Graff, "Prawdziwe wizerunki" Chrystusa i świętych patronów(W:) Spotkanie..., Kraków 2014,
s. 66
źródło:
Balošáková, Kolekcja drzeworytów ludowych w Słowackim Muzeum Narodowym...
fotografia:
Balošáková, Nadja
,
2016
obiekty związane:
.jpg)
.jpg)
.jpg)
opracowanie dokumentu: Graff, Grzegorz, 2018.01.08,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |