materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 35,3 x 27,7 cm
miejsce powstania: Warszawa miejsce pozyskania: Gdańsk
datowanie klocka drzeworytniczego:
1751-1800
datowanie odbitki drzeworytniczej:
1921
opis:
Odbitka graficzna kolorowana akwarelą. Kompozycja ujęta w prostokąt stojący, ukazująca na obłoku opromienioną postać Matki Boskiej z Dzieciątkiem na lewej ręce i z berłem w prawej. Madonna ubrana jest w białą suknię i żółty płaszcz, które przybierają kształt stożka. U dołu suknia zdobiona jest trzema koronkowymi, poziomymi pasami. Brzegi rozchylonego płaszcza zdobi granatowa lamówka z pomarańczowymi guzami. Na szyi Madonny sznur żółtych korali, na głowie korona i welon, opadający do ziemi (widoczna wzdłuż brzegu płaszcza pomarańczowa koronka. Dzieciątko Jezus w granatowo-pomarańczowej sukience. Głowa zwieńczona koroną, w lewej ręce żółte jabłko królewskie ("świat") z krzyżem, prawą błogosławi. W górnej części kompozycji wstęga z napisem, u dołu poziomy pas z czarnym odciskiem przypominajacym kształt stopy (tzw. stopa Matki Boskiej). Po bokach stylizowane łacińskie monogramy: z lewej monogram chrystusowy, z prawej maryjny. Rewers: pieczęć "28".
motyw ikonograficzny:
aureola
,
berło
,
Dzieciątko Jezus
,
jabłko królewskie
,
korona
,
Matka Boska z Dzieciątkiem
,
ślad stopy Matki Boskiej
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
SMARIA.ZELENSIS
,
(w górze kompozycji)
IHS
,
(u dołu z lewej)
MARIA
,
(u dołu z prawej)
numer inwentarza: Gr. Al. 4074 (28)
uwagi:
Kieszkowski określa autora klocka drzeworytniczego mianem "Mistrz N.M.P. z Mariazell" i datuje klocek na drugą połowę XVIII wieku. W Tece Łazarskiego znajdują się dwie podobne odbitki MB z Mariazell, wykonane z dwóch różnych klocków (tj. odbitka kolorowana i niekolorowana).
Drzeworyt pochodzi z teki, która w latach 1945 - 1975 znalazła się w zbiorach Biblioteki Gdańskiej.
Mariazell to miejscowość w Austrii, gdzie znajduje się jedno z najpopularniejszych sanktuariów maryjnych w Europie Środkowej. Kultem otaczana jest gotycka figura Madonny z Dzieciątkiem. Legenda głosi, że dzieje sanktuarium zaczęły się w 1157 roku. Magnus, mnich ze zgromadzenia benedyktynów, krzewiąc wiarę, napotkał rozbójników, przed którymi ocaliła go figura Madonny z którą podróżował. Odczytał to jako znak, aby rzeźbę pozostawić w nowym miejscu, które sobie wybrała. W dewocyjnej ikonografii utrwaliła się charakterystyczna forma figury, którą okrywają zdobione sukienki w kształcie rozłożystego trójkąta. Wizerunek ten stał się wzorem dla cudownego wizerunku Matki Boskiej Turskiej, wykonanego techniką drzeworytniczą, czczonego w miejscowości Tursko (woj. wielkopolskie).
obiekty związane:
5000001293
teka grafik
Teka Łazarskiego w Bibliotece Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku