materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 36 x 25,6 cm
miejsce powstania: Warszawa miejsce pozyskania: Gdańsk
datowanie klocka drzeworytniczego:
1701-1750
datowanie odbitki drzeworytniczej:
1921
opis:
Drzeworyt w kształcie prostokąta stojącego, kolorowany akwarelą żółtą, różową, niebieską, zieloną, czarną i pomarańczową. Przedstawia św. Katarzynę Aleksandryjską ukazaną w pełnej postaci, we wzorzystej szacie i koronie. Twarz Świętej pociągła, lekko zwrócona na prawo, długie, ciemne włosy opadają na plecy. Głowę otacza okrągła aureola, spod korony spływa welon. Św. Katarzynie towarzyszą charakterystyczne atrybuty: koło, miecz w prawej dłoni oraz palma w lewej - symbol męczeństwa. U jej stóp leży cesarz Maksencjusz z berłem w prawej dłoni. W głębi kompozycji z lewej scena ścięcia Świętej,z prawej góra Synaj, nad którą wzlatują dwa anioły i składają ciało męczennicy do grobu. Drzeworyt posiada pola z napisami (nieczytelny rozbudowany napis w formie trójwiersza u dołu). Rewers: pieczęć z cyfrą "2".
motyw ikonograficzny:
anioł
,
grób
,
koło
,
Maksencjusz
,
miecz
,
palma męczeństwa
,
święta Katarzyna Aleksandryjska
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
OBRAZ SWETEY KATHARZINI
,
(wzdłuż górnej krawędzi)
NA GVRE SINAY
,
(poniżej aniołów)
numer inwentarza: Gr.Al.4074 (2)
uwagi:
Klocek drzeworytniczy z którego wykonano odbitkę J. Kieszkowski datuje na pierwszą połowę XVIII wieku, autorstwo przypisuje Samuelowi Stefanowowi.
Drzeworyt pochodzi z teki, która znalazła się w Bibliotece Gdańskiej w latach 1945-1975.
Legenda głosi, że św. Katarzyna pochodziła z Aleksandrii, żyła pod koniec III. wieku. Broniła swoich współwyznawców przed zmuszaniem do składania pokłonu pogańskim bożkom, za co cesarz Maksencjusz skazał ją na śmierć. Zmarła jako męczennica mając 18 lat. Jej relikwie spoczywają w Klasztorze św. Katarzyny na Synaju. Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 25 listopada. Otaczana kultem jako jedna z "Czternastu Świętych Wspomożycieli", patronuje wielu kościołom, miastom, uczelniom i zawodom.
literatura:
Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921,
s. 23 nr 10
Skoczylas, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
il. nr 55
Galaune, Lietuviu liaudies menas..., 1968,
s. 87
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 34 nota 134
obiekty związane:
5000001293
teka grafik
Teka Łazarskiego w Bibliotece Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku