Baza Danych

5000001204 00001204

00001204

https://midasbrowser.pl/midas/etnomuzeum/pictures/maxi/Etnografia/82505_MEK.jpg

Wąsik, Marcin

Satyra polityczna

warianty tytułu: Siedzący człowiek z wroną

odbitka graficzna z klocka drzeworytniczego dwustronnego

materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt poprzeczny

szukaj w tezaurusie szukaj w indeksie

wymiary: 17,5 x 9 cm

miejsce powstania: Wola Libertowska miejsce pochodzenia: Wola Libertowska miejsce pozyskania: Kraków

autor odbitki i klocka: Toborowicz, Antoni

datowanie odbitki drzeworytniczej: 1980-1989?

opis: Odbitka na bristolu z jednej ze stron klocka dwustronnego. Scena zakomponowana w pionie. Na czarnym tle schematycznie ukazany siedzący człowiek o bezwłosej dużej głowie, czarnych okrągłych oczach, poziomych bruzdach zmarszczek na czole i smutnym wyrazie ust. Z ciemnego tła wybijają się jego białe kończyny: wysoko podniesione ramiona i ręce złożone na kolanach, a także nogi z bosymi stopami. Człowiek ma prawą dłoń podniesioną do twarzy, a lewą zwieszoną po prawej stronie, z trzymanym w palcach niewielkim zwojem. Na głowie postaci siedzi zwrócona w prawo wrona z generalskim wężykiem na epolecie, która pochylona dziobie skroń prześladowanego.

motyw ikonograficzny: człowiek , epolet , generalski wężyk , ofiara , zwierzę (wrona)

stan zachowania: dobry

umiejscowienie: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie

numer inwentarza: 82505 MEK

uwagi: Klocek drzeworytniczy powstał w okresie stanu wojennego i ukazuje scenę będącą aluzją do ówczesnej sytuacji. W nocy 12/13 grudnia 1981 r. powstała Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego (WRON) sprawująca w czasie stanu wojennego (1981–1983) władzę w Polsce. Skrót nazwy tego organu szybko został skojarzony ze złowrogą wroną, którą wyposażano w epolet z generalskim wężykiem przypominającym osobę generała Wojciecha Jaruzelskiego, stojącego na czele rady. W stanie wojennym wrona pojawiała się nie tylko w satyrze politycznej, ale i licznych kawałach, wierszach i piosenkach. Sceny na klocku nawiązują do losu osób prześladowanych, internowanych i poddanych indoktrynacji. Antoni Toborowicz ur. 1941 wystawiał w 1982 roku swoje prace w kościele w Warszawie przy ul. Żytniej. Część z nich trafiła do zbiorów Biblioteki Narodowej. Drzeworyty Toborowicza były sprzedawane także jako cegiełki na podziemną działalność związkową.

literatura: Jackowski, Antoni Toborowicz, "PSL", R.1991:45, z.1

fotografia: Wąsik, Marcin , 2014

obiekty związane:

5000001203 klocek drzeworytniczy dwustronny Satyra polityczna

opracowanie dokumentu: Mosio, Grażyna, 2014.11.20,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie

Moja galeria / Loguj