Baza Danych

5000001094 00001094

00001094

https://midasbrowser.pl/midas/etnomuzeum/pictures/maxi/Etnografia/104864_V_p_48_(1).jpg

Pracownia Fotografii Cyfrowej Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu

Święty Kazimierz Królewicz

odbitka graficzna z klocka drzeworytniczego dwustronnego

materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny

szukaj w tezaurusie szukaj w indeksie

wymiary: 31 x 18,5 cm

miejsce powstania: Warszawa miejsce pozyskania: Poznań

wytwórnia: Drukarnia Władysława Łazarskiego

datowanie klocka drzeworytniczego: 1801?-1838? datowanie odbitki graficznej: 1921

opis: Pośrodku św. Kazimierz Królewicz przedstawiony en face jako młodzieniec. W prawej trzyma gałązkę z trzema kwiatami, w lewej krzyż łaciński. Głowę z włosami do ramion, w mitrze książęcej zwieńczonej krzyżem, otacza aureola z dwunastoma gwiazdami. Święty jest ukazany w długiej szacie i płaszczu z gronostajowym kołnierzem, mankietami i obszyciem. Płaszcz zdobią czteropłatkowe kwiaty z esowatymi łodyżkami i lancetowatymi liśćmi na czarnym tle. Na pierś spływa łańcuch z krzyżem greckim. W tle, u góry po prawej widnieje Oko Opatrzności, z pękiem promieni skierowanych ku świętemu, a w lewym górnym rogu obłoki różnej wielkości. U dołu na murawie, po bokach świętego, wznoszą się dwie budowle sakralne z dwuspadowymi dachami i sygnaturkami zwieńczonymi krzyżami. Kompozycję otacza prostokątne obramowanie. Wzdłuż dolnej krawędzi widnieje poziomy pas z inskrypcją. Litery "Z" w imieniu świętego zostały wycięte odwrotnie.Rewers: pieczęć "48".

motyw ikonograficzny: aureola , gwiazda , kościół , krzyż , kwiat , mitra , Oko Opatrzności , płaszcz gronostajowy , sygnaturka , święty Kazimierz Królewicz

stan zachowania: dobry

napisy i znaki: W S KAZIMIRZA , (wzdłuż dolnej krawędzi)

umiejscowienie: Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu

numer inwentarza: 104864 V (p. 48)

uwagi: Św. Kazimierz Królewicz (1458-1484) był synem Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki. Przygotowywany do objęcia rządów i uważany na Litwie za dobrego kandydata na Wielkiego Księcia, zmarł młodo na gruźlicę. W 1602 r. został kanonizowany. Jest patronem Polski i Litwy, orędownikiem poświęcających się służbie publicznej, a także rzemieślników. Miejscem jego szczególnego kultu jest katedra wileńska. Wzór kompozycji mógł stanowić drzeworyt z 1521 r. w żywocie św. Kazimierza autorstwa legata papieskiego Zachariasza Ferreri, przy czym różaniec zastąpiono krzyżem. Podobny wizerunek, w postaci rzeźby, znajduje się także na relikwiarzu w katedrze w Wilnie. Ten typ ikonograficzny rozpowszechniał zakon jezuitów, a także uniccy bazylianie, krzewiący szczególnie kult św. Kazimierza. Drzeworyt pochodzi z teki wydanej w 1921 roku przez W. Łazarskiego. W tece znalazło się 66 grafik odbitych ręcznie w drukarni Władysława Łazarskiego, z klocków pochodzących z Płazowa (obecnie pow. lubaczowski) i ze Żmudzi na Litwie. Nakład liczył 62 numerowane egzemplarze. Wydawnictwo stało się podstawowym źródłem wiedzy na temat polskiego drzeworytu ludowego. Teka Łazarskiego przyczyniła się do wzrostu zainteresowania problemami sztuki ludowej, korzystał z niej m. in. Władysław Skoczylas przy tworzeniu w 1934 roku pracy " Drzeworyt ludowy w Polsce". Drzeworyt odciśnięty został z klocka, pochodzącego z warsztatu Kostryckich w Płazowie, znajdującego się dziś w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Krakowie. Jeden z egzemplarzy teki ofiarowany został Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu przez Księgarnię M. Arcta w 1924 roku.

literatura: Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970, s. 24, 96 Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921, s.35

fotografia: Pracownia Fotografii Cyfrowej Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu , 2014

obiekty związane:

5000001084 teka grafik Teka Łazarskiego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu.

5000000017 klocek drzeworytniczy dwustronny Chrzest Chrystusa w Jordanie, Święty Kazimierz Królewicz

opracowanie dokumentu: Skoczeń-Marchewka, Beata, 2014.08.29,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie

Moja galeria / Loguj