warianty tytułu: Ujarzmienie, Propaganda
datowanie klocka drzeworytniczego:
1981?
opis:
Klocek drzeworytniczy o kształcie zbliżonym do czworoboku z łukowatym jednym z boków. Na awersie na białym tle, po lewej stronie został ukazany fragmentarycznie diabeł, który przytrzymuje przedstawioną po prawej stronie męską głowę o krótkich i sterczących włosach, a także pomarszczonym czole. Diabeł ma ukazaną profilem głowę ze szczeciną między rogami i u dołu otwartej, zębatej paszczy. Wystaje z niej cienki giętki język, który demon wkłada do prawego ucha człowieka. Przytrzymuje ofiarę zarazem dwiema owłosionymi chudymi łapami. Lewą kończynę trzyma na prawym policzku mężczyzny, zaś jej kciuk nad jego brwią. Prawą kończyną zamyka człowiekowi usta.
Na rewersie na białym tle została ukazana postać kobiety leżącej twarzą do podłoża, z głową po lewej stronie. Na jej głowie i plecach przysiadł skierowany w prawo diabeł z ugiętą prawą nogą i lewą racicą opartą na pośladku ofiary. Lewą łapą trzyma ją za włosy, prawą za łydkę prawej nogi. Jego głowa o krótkich uszach, łukowato wygiętych rogach została ukazana profilem, a wystający z otwartej paszczy długi jęzor dotyka pięty ujarzmionej osoby.
stan zachowania: dobry
numer inwentarza: IV/2, IMG 4713, 4714
uwagi:
Klocek powstał prawdopodobnie w 1981 r. w okresie stanu wojennego i jest aluzją do ówczesnej sytuacji. Według autora to satyra na na diabelskie zabiegi propagandy. Ukazuje ujarzmienie ludzi i ich bezsilność.
Antoni Toborowicz ur. 1941 wystawiał w 1982 roku swoje prace w kościele w Warszawie przy ul. Żytniej. Drzeworyty Toborowicza były sprzedawane także jako cegiełki na podziemną działalność związkową.
obiekty związane:
5000001232
odbitka graficzna z klocka drzeworytniczego dwustronnego
Satyra polityczna
opracowanie dokumentu: Mosio, Grażyna, 2014.06.28,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
.