datowanie klocka drzeworytniczego:
1830
datowanie odbitki graficznej:
1921
opis:
Drzeworyt w kompozycji pionowej przedstawiający wizerunek Matki Boskiej z Dzieciątkiem w typie Hodegetrii. Matkę Boską, ukazaną w 2/3 postaci, umieszczono w centrum kompozycji. Ubrana jest w długą szatę, wypełnioną drobnymi paseczkami i maforion zdobiony ornamentami roślinnymi. Głowę Matki Boskiej, zwieńczoną koroną, otacza aureola z dwóch linii, wewnętrznej zakończonej ząbkami. W rękach Matka Boska trzyma Jezusa, odzianego w długą, zdobioną paseczkami szatę, spod której wystaje bosa stopa. Głowę Jezusa, okoloną półdługimi włosami otacza aureola z dwóch cienkich linii. Prawą rękę Jezus wznosi w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma księgę. W górnej części drzeworytu, po obu stornach Matki Boskiej dwa uśmiechnięte anioły z ciemnymi włosami, podtrzymujące koronę na głowie Maryi. Całość kompozycji otoczona prostą, czarną ramką, w dolnej części przechodzącą w grubszy czarny pasek.
stan zachowania: dobry
uwagi:
Wizerunek Matki Boskiej z Dzieciątkiem w typie Hodegetrii ( także Hodigitrii) jest w ikonografii wizerunkiem najstarszym i najbardziej rozpowszechnionym. Matka Boska przedstawiana jest w nim w półpostaci, siedząca na tronie lub stojąca. Ma poważną postawę, Jezusa trzyma zawsze na lewej ręce, w pewnym oddaleniu od siebie, ręką prawą wskazując na Dzieciątko. Chrystus na przedstawieniu tym ukazywany jest jako mądry, inteligentny młodzieniec.
Wizerunek Hodegetrii ukształtował się ostatecznie w Bizancjum. Jego cechą charakterystyczną jest porządek, majestatyczność i godność. W Polsce należał do najpopularniejszych przedstawień Matki Boskiej z Dzieciątkiem. W kulturze ludowej wizerunek ten odbiegał jednak od pierwowzorów, Matkę Boską często przedstawiano z dobroduszną twarzą, Jezusa z uśmiechem na ustach.
obiekty związane:
5000000505
teka grafik
Teka Łazarskiego w Muzeum Narodowym w Warszawie