materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie przy użyciu patronu
wymiary: 28,5 x 16,6 cm
miejsce pochodzenia: Polska
datowanie odbitki graficznej:
1801?-1850?
opis:
Kompozycja przedstawia Matkę Boską w 3/4 postaci, z Dzieciątkiem Jezus na lewej ręce i berłem w prawej. Maria jest ubrana w niebieski płaszcz ozdobiony ornamentem roślinnym z gwiazdą na prawym ramieniu, z podbiciem w pasowy wzór z dwóch rodzajów kresek. Wyłaniająca się spod płaszcza brązowa suknia wyróżnia się delikatnym wzorem z pionowych kresek z biegnącymi ukośnie krzyżującymi się liniami podmalowanymi kolorem cynobrowym i delikatną lamówką przy dekolcie. Dzieciątko Jezus wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, zaś lewą ma złożoną na piersi. Jest ubrane w cynobrową sukienkę we wzór skomponowany z czworokątów z kropkami w środku i czarny płaszcz z długimi rękawami w białe czteropłatkowe kwiaty. Spod szat wyłaniają się jego bose stopy. Głowy obu postaci z zamkniętymi koronami zwieńczonymi krzyżykami są otoczone aureolami obramowanymi podwójnymi liniami podkreślonymi cynobrem. Cieniowanie krótkimi kreskami nadaje plastyczność twarzom i dłoniom. W górnej części na białym tle rozmieszczono wota podmalowane kolorem cynobrowym i brązowym zawieszone na cienkich sznureczkach, między innymi: dwa niemowlęta w powijakach, trzy serca, kule i laski, kończyny i wotum w kształcie prostokątnej tabliczki z wyobrażeniem ludzkiej twarzy. Nad ramieniem Matki Boskiej widnieje popiersie kobiety (orantki) wznoszącej ręce do nieba. Całość obramowują podwójne równoległe linie. U dołu w prostokątnym polu mieści się trzywierszowa inskrypcja.
motyw ikonograficzny:
aureola
,
berło
,
Dzieciątko Jezus
,
korona
,
Matka Boska z Charłupi Małej
,
Matka Boska z Dzieciątkiem
,
ornament roślinny
,
płaszcz
,
wotum (kula chromego)
,
wotum (niemowlę)
,
wotum (noga)
,
wotum (orant)
,
wotum (ręka)
,
wotum (serce)
stan zachowania: uszkodzony
napisy i znaki:
C.K. OB RAZPANNYMMARYIKTORI/ MAŁ YHARŁUWIEŁKIEMI/
DL PIPOTSIE.RA.DZEM CUDAMISŁINIE
,
(u dołu drzeworytu)
uwagi:
Drzeworyt jest wzorowany na wizerunku Matki Boskiej z Charłupi Małej koło Sieradza, zwanej powszechnie Księżną Sieradzką. Tamtejszy kościół od XIX wieku znajduje się pod opieką oo. dominikanów. W świątyni znajduje się obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, czczony prawdopodobnie od początku XVII wieku. Kult ten rozwinął się w okresie niewoli narodowej, o czym świadczą wota - orły ze sztandarów wojskowych, umieszczone tam w intencji odrodzenia Polski. Wizerunek gromadził tłumy wiernych i zasłynął licznymi łaskami. Cuda te badała już w 1785 roku komisja biskupia. Przed obrazem składano wiele ofiar i darów wotywnych. Część z nich wraz z naczyniami liturgicznymi przekazano na potrzeby powstania listopadowego. W 1937 r. wizerunek Matki Boskiej z Chałupi Małej otrzymał korony papieskie. Kult maryjny w Charłupi Małe trwa nadal, pielgrzymi przybywają tam w drodze na Jasną Górę i do Lichenia.
obiekty związane:
5000000377
odbitka graficzna
Matka Boska z Charłupi Małej
opracowanie dokumentu: Mosio, Grażyna, 2013.11.05,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
.