BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000880
.jpg)
.jpg){kind=link}
datowanie odbitki drzeworytniczej:
1801-1850
opis:
Drzeworyt w kształcie zbliżonym do kwadratu, złożony z czterech sklejonych arkuszy. Ukazuje św. Jerzego walczącego z szatanem pod postacią smoka. Święty przedstawiony jako rzymski żołnierz w przepasanej tunice, rozwianym płaszczu i hełmie z pióropuszem, w promienistej aureoli, siedzi na galopującym koniu w czarne cętki, skierowanym w prawo od widza. Uzbrojony jest we włócznię, którą trzyma w prawej ręce i mierzy nią w paszczę smoka. Nad głową świętego prostokątne pole ze zniekształconym napisem "Obraz świętego Jerzego męczennika". Smok pod kopytami konia ma wygląd jaszczura ze szponami, ostro zakończonym ogonem i językiem. W oddali po prawej na wzgórzu ukazano postać królewny w długiej fałdowanej szacie, która stoi ze złożonymi rękami i patrzy w stronę św. Jerzego. Za nią na dalszym płasko zarysowanym planie widnieją mury zamku. W lewym górnym narożniku na tle obłoków Oko Opatrzności z wiązką promieni. Tło w otoczeniu świętego jasne z licznymi polami w formie kreskowanych pasów i prostokątów (obłoki?). Klejenie czterech arkusz niestaranne, linie rozchodzą się na kilka milimetrów.
motyw ikonograficzny:
aureola
,
korona
,
królewna
,
lanca
,
Oko Opatrzności
,
smok
,
święty Jerzy
,
zwierzę (koń)
stan zachowania: uszkodzony
napisy i znaki:
OBRAZ.SWIE/ NTEGOIERZE./ GOMECZENKA
,
(ramka nad głową świętego)
numer inwentarza: 69733
uwagi:
Św. Jerzy w ikonografii przedstawiony jest jako wojownik walczący ze smokiem nękającym ludzkość i ratujący królewską córkę. Kult św. Jerzego rozwinął się zarówno w kościele wschodnim jak i zachodnim, gdzie w dobie wypraw krzyżowych zaczęto go czcić jako patrona rycerstwa. Jego popularność przeniknęła także do innych warstw społecznych: czczony jest między innymi jako patron rolników, rusznikarzy, żołnierzy oraz orędownik w chorobach epidemicznych.
Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego (1793-1852) - mecenasa sztuki i kolekcjonera, działacza gospodarczego i politycznego. Wśród różnorodnych zbiorów J. G. Pawlikowskiego gromadzonych w Medyce, znalazła się tam również unikatowa kolekcja 143 drzeworytów ludowych. Tworzona była od lat 30. do 50. XIX wieku, w okresie, kiedy działali ostatni drzeworytnicy wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej. W gromadzeniu ludowych drzeworytów Pawlikowskiemu pomagał Kajetan Wincenty Kielisiński, rysownik i rytownik. W czasie swoich wędrówek po Galicji, Mazowszu, Lubelszczyźnie i Wielkopolsce nabywał on grafiki od drzeworytników i sprzedawców dewocjonaliów. Kilka drzeworytów ludowych pozyskanych zostało także przez Teofila Żebrawskiego. W 1921 roku drzeworyty wraz z całym zbiorem Pawlikowskiego, trafiły do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, przekazane tam przez wnuka Jana Pawlikowskiego. W latach 40. XX w. znalazły się w zbiorach Biblioteki Akademii Nauk USRR, obecnie w Lwowskiej Narodowej Naukowej Bibliotece Ukrainy im. Wasyla Stefanyka (przechowywane w Oddziale Sztuki mieszczącym się w Pałacu Baworowskich). Poprzedni numer inwentarzowy w kolekcji Pawlikowskiego: 55, poprzedni numer w Bibliotece Stefanyka: ECT.3137 (tj. przed inwentaryzacją w 1977 r.)
literatura:
Fros, Sowa, Twoje imię, 1975,
315-317
Kielisiński, Kilka słów o ważniejszych zbiorach przedmiotów sztuki w Polsce,
1841, nr 2, s. 11
Piwocki, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
s. 21-24
fotografia:
Merduch, Jurij
,
2013
opracowanie dokumentu: Graff, Grzegorz, 2013.10.05,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |