BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000825
.jpg)
.jpg){kind=link}
Chrystus Nazareński
warianty tytułu: Chrystus Nazareński z kościoła trynitarzy we Lwowie
odbitka graficzna
datowanie klocka drzeworytniczego:
1751?-1800?
datowanie odbitki graficznej:
około 1850
opis:
Kompozycja ujęta w prostokąt stojący, obwiedziona podwójną linią. Na tle arkady, centralnie ukazany Chrystus, stojący na niskim postumencie. Ubrany w przewiązany sznurem,pofałdowany od pasa płaszcz z długimi rękawami, którego poły dołem są lekko rozchylone. Na piersiach szkaplerz trynitarski z krzyżem. Głowa Jezusa otoczona nimbem, lekko pochylona, zwieńczona koroną cierniową. Twarz drobna, okolona zarostem, wzrok opuszczony. Ręce założone na siebie na wysokości pasa. Na dłoniach ślady ran. Spod płaszcza wystają bose stopy. Postument, na którym stoi Jezus uzupełnia napis, w którego prawym, górnym rogu, umieszczona jest sygnatura autora, wykonana tonowo. Po obu stronach Jezusa umieszczone są na postumentach w formie sześcianów dwa uchate wazony z bukietami kwiatów. Arkada z dwoma kolumnami zdobionymi kiściami winogron. W narożach rozety w formie czteropłatkowych kwiatów. Łuk zdobiony wicią roślinną wykonaną tonowo oraz stylizowanymi listkami. Tło kompozycji wypełnione gwiazdami różnej wielkości.
motyw ikonograficzny:
arkada
,
Chrystus Nazareński
,
ornament roślinny
,
owoc (winogrono)
,
szkaplerz
,
sznur
stan zachowania: zły
napisy i znaki:
Pz
,
(nad napisem, z prawej, białoryt)
OBRAZPANAIEZVSANAZ/
ARANSKIEGO WELWOWIE/
WOICVFTRINITARZWF
,
(u dołu kompozycji)
numer inwentarza: ECT.3063
uwagi:
Przedstawienie, ukazujące ukoronowanego cierniem Jezusa przed Piłatem, ze spętanymi rękami i szkaplerzem trynitarskim na piersiach rozpowszechnione zostało przez sprowadzonych z Hiszpanii trynitarzy, przybyłych do Polski w XVII wieku. Ich podstawowym charyzmatem była praca na rzecz wykupywania jeńców z niewoli. We wszystkich swoich domach zakonnych szerzyli kult cudownej figury z Madrytu. Do najpopularniejszych przedstawień należała rzeźba Chrystusa Nazareńskiego z kościoła trynitarzy na Antokolu w Wilnie oraz z warszawskiego kościoła Trójcy Świętej na Solcu. Także we Lwowie czczona była figura Jezusa Nazareńskiego od wykupu niewolników (zwanego Wykupionym), znajdująca się w klasztorze trynitarzy, sprowadzonych do tego miasta w 1686 roku.
Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego (1793-1852)- mecenasa sztuki i kolekcjonera, działacza gospodarczego i politycznego, syna założyciela zbiorów sztuki w Medyce, które sam znacznie powiększył. Wśród różnorodnych zbiorów J. G. Pawlikowskiego znalazła się również unikatowa kolekcja 143 drzeworytów ludowych. Stanowi ona niezwykle cenny i pionierski zasób, a jej twórca należy do pierwszych zbieraczy, który – gromadząc „starożytności ojczyste” – umiał skierować uwagę na niedoceniane przez jemu współczesnych prace ludowych i prowincjonalnych artystów. Tworzona była od lat 30. do 50. XIX wieku, czyli w okresie, kiedy działali ostatni już drzeworytnicy, wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej.
Tworząc kolekcję ludowych drzeworytów, Pawlikowski korzystał z pomocy Kajetana Wincentego Kielisińskiego (1810-1849), rysownika i rytownika, przez pewien czas opiekuna zbiorów medyckich. W czasie swoich wędrówek po Galicji, Mazowszu, Lubelszczyźnie czy Wielkopolsce nabywał on grafiki między innymi od drzeworytników i sprzedawców dewocjonaliów. Kilka drzeworytów ludowych pozyskanych zostało także przez Teofila Żebrawskiego w latach 1845-1851, również współpracującego z Pawlikowskim, który cały swój zbiór w 1849 roku przeniósł z Medyki do Lwowa. W 1921 roku spuścizna po Józefie Gwalbercie Pawlikowskim, trafiła do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, przekazana tam przez wnuka, Jana Pawlikowskiego. Po II wojnie pozostałe we Lwowie zbiory weszły w skład Biblioteki Akademii Nauk USRR, która po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę przemianowana została na Lwowską Narodową Naukową Bibliotekę Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Drzeworyty ludowe przechowywane są w Oddziale Sztuki Biblioteki, w Pałacu Baworowskich we Lwowie.
W kolekcji Pawlikowskiego drzeworyt oznaczony był numerem inwentarzowym 1251/34.
fotografia:
Merduch, Jurij
,
2013
obiekty związane:
opracowanie dokumentu: Skoczeń-Marchewka, Beata, 2013.08.14,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |