BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000811
.jpg)
.jpg){kind=link}
miejsce pochodzenia: Polska
datowanie odbitki drzeworytniczej:
1801-1841
opis:
Drzeworyt w układzie pionowym, ujęty w ramkę z pogrubionej linii, przedstawia wizerunek św. Wawrzyńca z atrybutami: w prawej ręce ruszt, w lewej palma męczeństwa, głowę otacza okrągła promienista aureola. Święty ukazany w stroju diakona, ma na sobie albę długą do kostek, z długimi przylegającymi rękawami, oraz dalmatykę sięgającą kolan, z szerokimi krótkimi rękawami do łokci. Stoi na wyodrębnionym gruncie, które tworzy szereg sfalowanych pasm ukośnie szrafowanych. W lewym górnym narożniku kompozycji znajdują się obłoki i dwa wzlatujące anioły jako putta, w drugim narożniku mniejszy obłok, a pod nim putto unoszące się nad lewym ramieniem świętego. Tło wypełnione nieregularnie rozmieszczonymi szrafowanymi rombami, kompozycja oszczędna, zwarta, partie dekoracyjne pojawiają się na powierzchni dalmatyki w formie stylizowanego krzyża i ornamentu kwiatowego, alba ułożona w fałdy, dolna krawędź zdobiona koronką. Rysy owalnej twarzy oddane skrótowo, kreskowaniem zaznaczone pasma krótkich włosów, oraz delikatny światłocień na policzku. W dole umieszczony napis, tj. imię świętego oraz zniekształcony tekst modlitwy: "Racz nas Panie za przyczyną świętego Wawrzyńca bronić od ognia wiecznego".
motyw ikonograficzny:
aureola
,
palma męczeństwa
,
putto
,
ruszt
,
święty Wawrzyniec
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
OBRAZ S. WAWRZINCA/
RAZCNASPANIEZAPRICZINOS.WAW/
RZINCABRONIC ODOGNIA WIECNEGO
,
(u dołu)
numer inwentarza: ECT.3095
uwagi:
Według tradycji św. Wawrzyniec pochodził z Hiszpanii, był jednym z siedmiu diakonów papieża Sykstusa II. Zginął męczeńską śmiercią 10 sierpnia 258 roku spalony na ruszcie (stąd jeden z atrybutów), w Rzymie w czasie prześladowań chrześcijan przez cesarza Waleriana. W starożytności i średniowieczu zaliczany był do grona najpopularniejszych świętych, czczono go jako patrona ubogich i orędownika w czasie pożarów. Modlono się do niego w intencji gorączkujących i poparzonych. W liturgii przywoływany 10 sierpnia, w dniu męczeńskiej śmierci.
Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego (1793-1852) - mecenasa sztuki i kolekcjonera, działacza gospodarczego i politycznego. Wśród różnorodnych zbiorów J. G. Pawlikowskiego gromadzonych w Medyce, znalazła się tam również unikatowa kolekcja 143 drzeworytów ludowych. Tworzona była od lat 30. do 50. XIX wieku, w okresie, kiedy działali ostatni drzeworytnicy wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej. W gromadzeniu ludowych drzeworytów Pawlikowskiemu pomagał Kajetan Wincenty Kielisiński, rysownik i rytownik. W czasie swoich wędrówek po Galicji, Mazowszu, Lubelszczyźnie i Wielkopolsce nabywał on grafiki od drzeworytników i sprzedawców dewocjonaliów. Kilka drzeworytów ludowych pozyskanych zostało także przez Teofila Żebrawskiego. W 1921 roku drzeworyty wraz z całym zbiorem Pawlikowskiego, trafiły do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, przekazane tam przez wnuka Jana Pawlikowskiego. W latach 40. XX w. znalazły się w zbiorach Biblioteki Akademii Nauk USRR, obecnie w Lwowskiej Narodowej Naukowej Bibliotece Ukrainy im. Wasyla Stefanyka (przechowywane w Oddziale Sztuki mieszczącym się w Pałacu Baworowskich). Poprzedni numer inwentarzowy w kolekcji Pawlikowskiego częściowo nieczytelny: 1257/?
literatura:
Fros, Sowa, Twoje imię, 1975,
s. 521
Kielisiński, Kilka słów o ważniejszych zbiorach przedmiotów sztuki w Polsce,
1841, nr 2, s. 11
Piwocki, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
21-24
fotografia:
Merduch, Jurij
,
2013
opracowanie dokumentu: Graff, Grzegorz, 2013.08.13,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |