materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie ręczne
wymiary: 34,7 x 27,4 cm
datowanie klocka drzeworytniczego:
1751-1800
datowanie odbitki graficznej:
1921
opis:
Odbitka ukazuje św. Jana Nepomucena z krucyfiksem i palmą męczeństwa, stojącego na niewysokim barokowym postumencie, otoczonego kwiatami i dwoma aniołami wzlatującymi z obłoków w górnych narożnikach kompozycji. Święty ma na sobie strój liturgiczny, tj. czarną sutannę i czarny biret, białą komżę w pionowe pasy i jasnoróżowy mucet z różowym podbiciem, głowę otacza aureola z kremowym kręgiem w środku i różowym promienistym kręgiem na obwodzie. Kwiaty kolorowane różowo, pomarańczowo, żółto, niebiesko i zielono. Powierzchnia zielononiebieska, a tło szarozielone. Liczne partie drzeworytu posiadają gęste kreskowanie. Wizerunek został ujęty w czarną ramkę, górne narożniki ścięte (ubytek w klocku?).
stan zachowania: dobry
numer inwentarza: MMP/E/5916
uwagi:
Klocek drzeworytniczy z którego wykonano odbitkę J.Kieszkowski datuje na drugą połowę XVIII wieku. Nieznanego autora klocka określa mianem: "Mistrz N.M.P. z Mariazell". Na rewersie odbitki znajduje się pieczęć z numerem 28.
Św. Jan Nepomucen żył w drugiej połowie XIV wieku, pochodził z Czech z miejscowości Nepomuk (stąd jego przydomek). Legenda głosi, że popadł w konflikt z królem czeskim Wacławem, który rozkazał utopić go w Wełtawie. Tradycyjnie jest uważany za świętego, który chroni mosty i strzeże w czasie powodzi. Jan Nepomucen należy do najpopularniejszych świętych w Kościele katolickim, był często przedstawiany w sztuce ludowej, szczególnie w rzeźbie, jego figury umieszczano w przydrożnych kapliczka opodal rzek i mostów, aby "strzegły wody".
literatura:
Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921,
s. 21 nr 2
Skoczylas, Katalog Wystawy sztuki Ludowej. Wstęp, 1930,
s. 52
Skoczylas, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
il. nr 52
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 34 nota 136, s. 194 fot. - dot. podobnej odbitki z Teki Łazarskiego w Bibliotece Jagielońskiej
obiekty związane:
5000000322
teka grafik
Teka Łazarskiego w Muzeum Mazowieckim w Płocku