BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000387
materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 33,5 x 26 cm
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 33,5 x 26 cm
miejsce powstania: Warszawa
datowanie klocka drzeworytniczego:
1801-1815
datowanie odbitki:
1921
opis:
Odbitka graficzna w kształcie prostokąta stojącego, kolorowana akwarelą, z napisem u dołu. Ukazuje św. Antoniego, który nawrócił niedowiarka. Święty stoi boso po lewej stronie, zwrócony twarzą do widza, w żółtej aureoli i z tonsurą na głowie, ma na sobie brązowy franciszkański habit przepasany sznurem z węzłami, w lewej ręce trzyma monstrancję w formie stylizowanej gwiazdy zwieńczonej krzyżem. Karnacja świętego i kolor monstrancji w odcieniu ceglastym. Za świętym widnieje kościół z ceglastym dachem. Po prawej klęczy brązowy muł, za nim mężczyzna ubrany w granatową szatę, ręce trzyma złożone razem w modlitewnej pozie. Grunt na którym spoczywają postacie tworzą trzy pasy w kolorze granatowym i żółtym. W środku stoi brązowa beczka zdobiona poziomymi szlakami w zygzak. W górze kłębią się granatowe chmury z których spogląda Oko Opatrzności podkreślone żółtymi łukami. Tło jednolite, jasne, nie kolorowane. Liczne partie drzeworytu wykonane gęstym kreskowaniem o zróżnicowanym układzie (np. motyw jodełki dla wydobycia fałdowania szat). W drzeworycie zwracają uwagę deformacje i nieporadność: niekształtne ręce świętego, sylwetka pomniejszonego człowieka i kształt muła. Pas z napisem w kolorze ceglastym, litery N, P i D w odbiciu lustrzanym.
motyw ikonograficzny:
aureola
,
habit
,
kościół
,
krzyż
,
mężczyzna
,
monstrancja
,
Oko Opatrzności
,
święty Antoni Padewski
,
tonsura
,
zwierzę (muł)
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
.S ANTONIUSDP ADVA A:
,
(u dołu)
numer inwentarza: I.11023 BJ
uwagi:
Kieszkowski datuje klocek drzeworytniczy z którego wykonano odbitkę na początek XIX wieku, autora klocka określa mianem "Monogramista A.I.", dopatrując się w napisie sygnatury. Galaune drzeworyt zalicza do prac tzw. "rzeźbiarza cudów św. Antoniego".
Odbitka jest jedną ze zbioru opublikowanego przez Zygmunta Łazarskiego w "Tece drzeworytów ludowych dawnych" w 1921 roku. W tece znalazło się 66 grafik odbitych ręcznie w drukarni Władysława Łazarskiego, z klocków pochodzących z Płazowa (obecnie pow. lubaczowski) i ze Żmudzi na Litwie, datowanych przez Jerzego Kieszkowskiego na drugą poł. XVIII i poł. XIX w. Część odbitek była ręcznie kolorowana. Nakład liczył 62 numerowane egzemplarze. Wydawnictwo stało się podstawowym źródłem wiedzy na temat polskiego drzeworytu ludowego. Teka Łazarskiego przyczyniła się do wzrostu zainteresowania problemami sztuki ludowej, korzystał z niej m. in. Władysław Skoczylas przy tworzeniu w 1934 roku pracy " Drzeworyt ludowy w Polsce".
Święty Antoni Padewski (1195-1231) to święty Kościoła katolickiego, jego wspomnienie obchodzone jest 13 czerwca w dniu rocznicy śmierci. Wstąpił do zakonu franciszkanów, prowadził działalność kaznodziejską i misyjną. Kanonizowany w niespełna rok od śmierci 30 maja 1232 roku. Należy do grona najpopularniejszych patronów, wierni modlą się do niego w intencji zaginionych osób i rzeczy. Tradycja przypisuje mu wiele cudów. Do jednego w nich nawiązuje drzeworyt: niedowiarek miał zaprzeczać obecności Chrystusa w konsekrowanej hostii. Wtedy św. Antoni podszedł z Najświętszym Sakramentem do głodnego muła, który zamiast jeść obrok padł na kolana jak człowiek. Niedowiarek przeprosił Chrystusa i nawrócił się.
literatura:
Fros, Sowa, Twoje imię, 1975,
s. 104-106
Galaune, Lietuviu liaudies menas..., 1968,
il. 119, nota s. 267
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 31 nota 116, fot. 133 s. 188
Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921,
s. 27 nr 25
Skoczylas, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
il. 45
fotografia:
Duda, Tadeusz
,
2011
obiekty związane:
opracowanie dokumentu: Graff, Grzegorz, 2012.11.01,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |