materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie przy użyciu patronu
wymiary: 34,5 x 27 cm
datowanie klocka drzeworytniczego:
przed 1825?
datowanie odbitki drzeworytniczej:
po 1825?-1900?
opis:
W owalu obramowanym pasem z inskrypcją zakomponowano wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej w konwencjonalnym ujęciu. Maria podtrzymuje Dzieciątko lewą ręką, na prawym policzku ma dwie równoległe blizny. Jezus prawą ręką błogosławi, a w lewej trzyma na kolanach zamkniętą księgę. Matka Boska jest ubrana w czarny maforion w białe gwiazdy i liście, z ukośnie kreskowanym podbiciem i ozdobną lamówką z motywem rombów. Jej suknia w drobne pionowe paski białe i czarne jest widoczna spod rozchylonego maforionu na piersi i przy prawej dłoni. Obie postacie mają na głowach bogato zdobione korony otwarte, zwieńczone kulami z krzyżykami. Głowy wraz z koronami otaczają aureole z trójkątnymi promieniami poprzedzielanymi kreskowaniem. Tuż przy głowach postaci aureole wypełniają koliste pola o falistych brzegach. Jezus jest ubrany w długą szatę, spod której wyłania się jego lewa bosa stopa. Wnętrze owalu wypełnia deseń z poziomych, rytmicznie zakomponowanych krótkich kresek. W narożnikach na czarnym tle w drobne białe punkty widnieją cztery duże stylizowane motywy skomponowane z dwóch nerkowatych liści połączonych wachlarzowatym kształtem o ząbkowanym brzegu. Towarzyszą im białe stylizowane liście, niewielkie gwiazdki i kropki (w prawym górnym rogu). Odbitkę pokolorowano farbami wodnymi: niebieską i cynobrową. Niebieski jest maforion i tło w narożnikach, cynobrowa szata Dzieciątka i część aureoli otaczającej głowę Marii. <br > Prawie ciągła inskrypcja, w której krzyż na koronie Matki Boskiej pełni też rolę litery "T", została wykonana trzema wielkościami czcionki i w dolnej części ściśnięta w dwóch wierszach. Napis głosi: "Jestem dzieło Łukasza [Jero]zolima trzy wieki, Stambuł pięćset będzie, w Bełzie tyleż lat mojej opieki doznawała Jasna Góra, na czwarte sto płynie, jak mojemi po świecie dobrodziejstwy słynie".
motyw ikonograficzny:
aureola
,
Dzieciątko Jezus
,
gwiazda
,
korona
,
księga
,
Matka Boska Częstochowska
,
Matka Boska z Dzieciątkiem
,
owal
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
IESDEM.DZI ŁOŁVKASZA SOLIMATRZIWIEKISTAMBVŁPIECS+DE.ŁZIESYLEZLATMOIEYOPIEKIDOZNAŁAIASNAGORANACZWARTE/ STOPŁYNIEIAKMOIEMIPOSWIECIEDOBRODZIEYSTWYSŁYNIE
,
(w owalu otaczającym wizerunek)
numer inwentarza: 7791 MEK
uwagi:
Kompozycja zbliżona do wizerunku Matki Boskiej Częstochowskiej odbijanego z klocka znajdującego się w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie, nr inw. MDT 965. <br > Drzeworyt został podarowany do zbioru w 1928 roku przez Koło Krajoznawcze VII Gimnazjum w Krakowie, pochodzi podobnie jak dwa inne: nr inw. 7792 MEK i 7825 MEK z kapliczki przydrożnej w Zarzycach Wielkich.
literatura:
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 26, 132, kat.61
Skoczylas, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
s. 16, IV
Guzik, Trzy drzeworyty ludowe, "Orli Lot", 1929,
s. 26-31
obiekty związane:
5000000792
odbitka graficzna
Matka Boska Częstochowska