BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000199
Matka Boska Leżajska
warianty tytułu: Matka Boska z Dzieciątkiem, Wizerunek obrazu N.P. Maryi w Kościele Leżajskim
odbitka graficzna
materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie ręczne
wymiary: 28,5 x 19,5 cm
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie ręczne
wymiary: 28,5 x 19,5 cm
datowanie odbitki graficznej:
po 1842?
opis:
Półpostać Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus na lewej ręce. Maria ukazana hieratycznie. Okryta płaszczem, spływającym z Jej głowy, misternie zdobionym kwiatami na wijących się gałązkach, wśród których dominuje czteropłatkowy. Na twarzy Marii konwencjonalny uśmiech. Na szyi kilka sznurów korali z krzyżykiem, spoczywającym na piersiach Maria trzyma Dzieciątko na lewej ręce, krzyżując swe dłonie na wysokości kolan Jezusa. Dzieciątko lekko zwrócone w stronę Matki, w długiej sukience zdobionej kwiatami Lewą ręką trzyma zamkniętą księgę, prawą unosi w geście błogosławieństwa. Głowy obu postaci zwieńczone wysokimi koronami z monogramami i krzyżykami, otoczone 12 gwiazdami. Kontury postaci otoczone "perełkami". W dolnej części kompozycji, na wydzielonym polu podpis w dwuwierszu. Całość kompozycji otoczona podwójną, ozdobną ramką: wewnętrzna z ukośną kratką, zewnętrzna w formie czarnego pasu z czterolistnymi rozetkami w narożach. W lewej, dolnej części ramki 6 grubo ciętych, podwójnych "fal", które sugerować mogą, że klocek drzeworytniczy, z którego odciśnięto grafikę, nie został ukończony. Wybrane fragmenty drzeworytu zostały starannie pokolorowane farbą ugrową i brązową. Na rewersie odręczne napisy: tytuł obrazu, wezwanie do Matki Boskiej oraz imię i nazwisko domniemanego autora. To ostatnie wykonane odmiennym charakterem pisma.
motyw ikonograficzny:
Dzieciątko Jezus
,
gest błogosławieństwa
,
gwiazda
,
korona
,
księga
,
kwiat
,
Matka Boska
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
WIZERUNEK:OBRAZU.N.P.M:WKOSCIELE.LEŻAJSKIM:U WW:OO BER=
,
(w dolnej części kompozycji)
Wizerunek Obrazu N.P.Maryi w Kościele Leżajskim u WW.OO Bernardy[...] Pod Twoią obronę uciekamy się Tomasz Bąkowski?
,
(na rewersie)
M
,
(w koronie Marii)
IHS
,
(w koronie Jezusa)
numer inwentarza: 60019 MEK
uwagi:
Charakterystyczną cechą drzeworytu jest minimalna ilość szrafowań, ograniczających się jedynie do drobnych partii twarzy Matki Boskiej i podbicia jej maforionu. Subtelna, cienka linia rysunku, drobne detale oraz "perełkowany" kontur stanowią o charakterystycznej stylistyce drzeworytu. Odbitka - wraz z innymi - odnaleziona została w 1982 r. w Żołyni u miejscowego stolarza. Zespół odbity z klocków, datowanych na lata 1842-1888, składa się z 9 odbitek.
Drzeworyt wzorowany jest na cudownym wizerunku, znajdującym się w kościele Bernardynów w Leżajsku. Według podań, w 1590 r. pobożnemu mieszczaninowi Tomaszowi Michałkowi ukazała się Matka Boska i św. Józef. Maria objawiła mu wolę, by w tym miejscu stanął kościół. Liczne cuda i łaski, otrzymywane przez modlących się przekonały niedowiarków. W 1598 r. wybudowano na miejscu objawienia pierwszy kościół w którym umieszczono wizerunek, namalowany według tradycji przez księdza Erazma. Przedstawiający Matkę Boską z Dzieciątkiem uznany został za cudowny. W 1752 r. obraz koronowano koronami papieskimi.
literatura:
Jacher-Tyszkowa, Drzeworyty leżajskie..."PSL" 1987, nr.1-4
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970
Krzysztofowicz, Śnieżyńska, Mieszczańscy malarze leżajscy XIX w., "PSL" 1963
Od wieków w historię wpisana. Kult Matki Boskiej w diecezji przemyskiej, Rzeszów 1992
Kotula, Ryciny odpustowych pieśni, "PSL" 1975, nr 4
Gruszczyńska, Z rzymskiej bazyliki na polską wieś, czyli o ludowych wizerunkach Madonny z Dzieciątkiem w typie Matki Boskiej Śnieżnej, Rocznik Muzeum Etnograficznego w Toruniu", t. II: 1999 r.,
s. 28
fotografia:
Wąsik, Marcin
,
2011
obiekty związane:
opracowanie dokumentu: Skoczeń-Marchewka, Beata, 2011.11.07,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |