BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00001632
miejsce powstania: Warszawa
datowanie klocka drzeworytniczego:
1715-1800
datowanie odbitki graficznej:
1921
opis:
Kompozycja przedstawia girlandę utworzoną z dwóch esowatych łodyg, z których wyrastają fantazyjne liście i kwiaty. Całość otacza miejscami przerywana ramka w kształcie prostokąta stojącego.
motyw ikonograficzny:
kołtryna
,
ornament roślinny
stan zachowania: dobry
numer inwentarza: PME 31437
uwagi:
Kołtryny były to obicia ścienne wykonywane na papierze lub tkaninie, znane w Polsce od renesansu. Początkowo pojawiły się na dworach, z czasem zaczęły zdobić wnętrza kościołów, domów mieszczańskich, by w końcu trafić także do chłopskich chałup. W zamożnych domach i kościołach zastępowały kurdybany i polichromię. W domach uboższych, zawieszane lub przyklejane na ścianie pełniły rolę makat. Klocek drzeworytniczy z którego wykonano odbitkę J. Kieszkowski datuje na drugą połowę XVIII wieku, natomiast nieznanego autora klocka określa mianem "Mistrza Wychowania N. Panienki", przypuszczając, że autorem kołtryny i wyobrażenia św. Anny z Matką Boską jest ten sam drzeworytnik.
Odbitka jest jedną z grafik, które znalazły się w "Tece drzeworytów ludowych dawnych" Zygmunta Łazarskiego wydanej w 1921 roku. W tece znalazło się 66 grafik odbitych ręcznie w drukarni Władysława Łazarskiego, z klocków pochodzących z Płazowa (obecnie pow. lubaczowski) i ze Żmudzi na Litwie, datowanych przez Jerzego Kieszkowskiego na drugą poł. XVIII i poł. XIX w. Część odbitek była ręcznie kolorowana. Nakład liczył 62 numerowane egzemplarze. Wydawnictwo stało się podstawowym źródłem wiedzy na temat polskiego drzeworytu ludowego. Teka Łazarskiego przyczyniła się do wzrostu zainteresowania problemami sztuki ludowej, korzystał z niej m. in. Władysław Skoczylas przy tworzeniu w 1934 roku pracy " Drzeworyt ludowy w Polsce".
Odbitka pozyskana przez PME od K. Niedzielskiego w roku 1954.
literatura:
Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921,
s. s. 21, nota nr 4
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 32 nota 169, fot. na s. 221
Windyka, Drukarskie techniki zdobienia papierów i tkanin. Duszniki Zdrój, 2008
fotografia:
Koprowski, Edward
,
2013
obiekty związane:
.jpg)
opracowanie dokumentu: Brzozowska, Leonia, 2022.12.01,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |