materiał (podłoża): papier
wymiary: 31,6 x 39,3 cm
datowanie klocka drzeworytniczego:
1801?-1838?
datowanie odbitki graficznej:
1921
opis:
Kompozycja dwustrefowa, ukazująca starotestamentowe sceny z Księgi Rodzaju. W strefie górnej oddzielonej od dolnej szlakiem inskrypcji w odbiciu lustrzanym, od lewej Bóg Ojciec (prawdopodobnie fragment sceny stworzenia Ewy); drzewo liściaste; Bóg Ojciec ukazujący nagim Pierwszym Rodzicom owoce na rajskim drzewie, przy pniu na murawie ptak; Adam i Ewa w opaskach z liści na biodrach, stojący po bokach rajskiej jabłoni, po której pniu wije się wąż symbolizujący szatana z jabłkiem w paszczy, za Adamem leżący wół, za Ewą lew. W strefie dolnej: Adam kopiący ziemię łopatą; drzewo liściaste; Kain zabijający Abla; kolumna na cokole; arka, Noe i zwierzęta wędrujące do arki; drzewo z dwoma sylwetkami ludzi chroniących się przed potopem. Rewers: pieczęć "57"
motyw ikonograficzny:
Abel
,
Adam
,
arka Noego
,
Bóg Ojciec
,
diabeł
,
drzewo (jabłoń)
,
Ewa
,
Kain
,
łopata
,
Noe (patriarcha)
,
owoc (jabłko)
,
potop
,
ptak
,
zwierzę (lew)
,
zwierzę (wąż)
,
zwierzę (wół)
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
ZAPIERWEYADAMA WEZBOKUIEGOPROWADZI ICHDORAYUODDAŁ
,
(w środku kompozycji)
numer inwentarza: Biblioteka Główna ASP, Nr inw. 1544, sygn. E 26 (57)
uwagi:
Odbitka z dwustronnego klocka z Płazowa, znajdującego się obecnie w zbiorach Muzeum Etnograficznego im. S. Udzieli w Krakowie, nr inw. 7801/MEK. Drzeworyt jest prawdopodobnie fragmentem większej kompozycji odbijanej niegdyś z dwóch klocków. Część nie zachowana przedstawiać mogła stworzenie Adama i Ewy oraz ich pracę po wypędzeniu z raju.
literatura:
Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921,
s. 36, nr 56
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 24, 66, kat.41
Skoczylas, Katalog Wystawy sztuki Ludowej. Wstęp, 1930,
s. 93
Skoczeń-Marchewka, Drzeworyty ludowe z Płazowa...,2009
obiekty związane:
5000001505
teka grafik
Teka Łazarskiego w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
5000000217
klocek drzeworytniczy dwustronny
Sceny z Księgi Rodzaju, Matka Boska Turska