materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 35,1 x 27,2 cm
datowanie klocka drzeworytniczego:
1751-1800
datowanie odbitki:
1921
opis:
Kompozycja ujęta w prostokąt stojący, przedstawiająca owalny feretron na trapezowej podstawie, z wizerunkiem Matki Boskiej z Dzieciątkiem z Różanegostoku. Matka Boska w typie Hodegetrii (lustrzane odbicie) ukazana jest w półpostaci, trzyma na prawej ręce małego Jezusa, a lewą na Niego wskazuje. Dzieciątko Jezus lewą ręką błogosławi, prawą podtrzymuje księgę. Głowy obu postaci otoczone nimbami i zwieńczone koronami. Feretron ozdobiony jest wijącym się ornamentem roślinnym i zwieńczony zamknięta koroną. Na podstawie feretronu wiązany monogram maryjny. Nad nim po dwie uskrzydlone główki aniołków. Po bokach kompozycji kolumny stanowiące obramienie, w górze obłoki. Dołem fragmentaryczny napis. Odbitka kolorowana farbami w kolorach: różowym, żółtym pomarańczowym, liliowym, zielonym, i żółtym. Rewers: pieczęć nr "26".
motyw ikonograficzny:
aureola
,
Dzieciątko Jezus
,
feretron
,
kolumna
,
korona
,
księga
,
Najświętsza Maria Panna
,
putto
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
ATRONKOR:OZANO:AES:POYASI
,
(u dołu)
MARYA
,
(na podstawie feretronu)
numer inwentarza: Biblioteka Główna ASP, Nr inw. 1544, sygn. E 26 (26)
uwagi:
W Tece Łazarskiego znajdującej się w zbiorach ASP znalazły się dwa drzeworyty odbite z tego samego klocka, z wizerunkiem Matki Boskiej z Różanegostoku. Jeden - z odciśniętą pieczęcią "26" utrzymany jest w ciemniejszej tonacji barw. Drugi - z nadpalonym brzegiem - oznaczony liczbą 26 napisaną odręczne - kolorowany transparentnymi farbami jest w jaśniejszej tonacji barw. Płaszcz Matki Boskiej nie jest kolorowany.
Kieszkowski datuje klocek drzeworytniczy z którego wykonano odbitkę na drugą połowę XVIII wieku, a nieznanego autora klocka określa mianem "Mistrz Stygmatyzacji św. Franciszka" (rzekomego autora innych drzeworytów z Teki Łazarskiego, 1921).
Słynący łaskami obraz Matki Boskiej z Różanegostoku - pierwowzór drzeworytu, namalowany został w 1652 roku przez malarza w Grodnie Jana Szrettera, i z początku należał do rodziny Tyszkiewiczów. Wkrótce jako słynący cudami, trafił do kaplicy w Różanymstoku , a po latach znalazł swe miejsce w nowo wybudowanej świątyni. W XVIII wieku szerzeniem kultu
zajmowali się ojcowie dominikanie. Cudowny wizerunek popularyzowany był między innymi za pośrednictwem grafik. Autorem jednej z nich był wileński rytownik Jan Onufry Piotrowski (zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie, Gr. Pol. 4140). Po rozbiorach i kasacie zakonu dominikanów sanktuarium przeszło w ręce prawosławnych. Obraz w sierpniu 1915 roku, w obliczu zagrożenia działaniami wojennymi, został wywieziony w głąb Rosji i już nie powrócił do Polski (prawdopodobnie trafił do klasztoru w Połocku). W Różanymstoku umieszczono w 1929 roku kopię wizerunku Matki Boskiej Różanostockiej, namalowaną w firmie Włodzimierza Tura w Warszawie. Obraz ten został uhonorowany papieskimi koronami w 1981 r.
fotografia:
Holnicki-Szulc, Wojciech
,
2016
Holnicki-Szulc, Wojciech
,
2016
obiekty związane:
5000001505
teka grafik
Teka Łazarskiego w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie