BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00001471
miejsce pochodzenia: Czechy (Czech Republic)
datowanie klocka drzeworytniczego:
1751/1800?
datowanie odbitki graficznej:
przed III 1949 r.
,
Odbitka: III 1949 r. - wizyta muzealników czechosłowackich w Polsce; klocek: na podstawie katalogu wystawy
opis:
Kompozycja wertykalna, dwustrefowa: centralnie ukazana postać Matki Boskiej z Dzieciątkiem na lewej ręce, trzymającej w prawej dłoni berło zwieńczone krzyżem. Dzieciątko w lewej dłoni trzyma jabłko, prawą wznosi w geście błogosławieństwa. Obie postacie odziane w stożkowe suknie zdobione łańcuchami z przywieszonymi sercami i krzyżami. U dołu obu sukni lamówka z uproszczonym roślinnym ornamentem. Głowy postaci otoczone nimbami i zwieńczone otwartymi koronami, spod których opadają pukle włosów. Twarze lekko zwrócone ku sobie. Po obu stronach kompozycji widoczne kotary ołtarzowe i wiszące zapalone lampiony. Poniżej wota i dwa zwrócone w kierunku Matki Boskiej anioły, trzymające lichtarze z zapalonymi świecami. W dolnej części kompozycji, oddzielonej obłokiem, pejzaż architektoniczny na pagórkowatym terenie. po środku dwa budynki sakralne i krzyż z figurą Chrystusa, wokół zabudowa świecka, po prawej widoczne korony czterech drzew. Wzdłuż prawej krawędzi, na dole, w układzie pionowym inicjały drzeworytnika. U dołu napis.
Rewers: u dołu po lewej przekreślona pieczęć Państwowego Instytutu Badania Sztuki Ludowej i odręcznie czarnym atramentem spisany numer inwentarzowy. Również u dołu, wzdłuż prawej krawędzi pieczęć Zakładu Badania Plastyki, Architektury i Zdobnictwa Ludowego.
motyw ikonograficzny:
anioł
,
berło
,
gest błogosławieństwa
,
krajobraz
,
Matka Boska z Dzieciątkiem
,
wotum
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
Milostiwy Obraz spanni Marie Sstipske ANNO DOMINI
,
(na awersie, u dołu)
G
M
numer inwentarza: 84373/MEK
uwagi:
Nowodruk jest częścią kolekcji ofiarowanej przez muzealników czechosłowackich podczas wizyty w Polsce w marcu 1949 roku. Odciśnięty na arkuszu o wymiarach 52,2 x 41,8 cm.
Przedstawiona Madonna to Matka Boska Sztipska, gotycka figura czczona we wsi Štípa na Morawach. Według legendy, rzeźba pierwotnie znajdowała się w pobliskim Kostelcu, jednak w tajemniczy sposób zniknęła i pojawiła się w sztipskim lasku. Od momentu cudownego objawienia rozpoczęły się pielgrzymki. Wzmianki o regularnym kulcie figury pochodzą z końca XIV wieku. Właściciele pobliskiego zamku Lukov sfinansowali budowę małej kaplicy w miejscu objawienia. Obecnie niewiele zachowało się z pierwotnego, gotyckiego charakteru świątyni, była ona bowiem wielokrotnie przebudowywana. W czasach Józefa II budynek miał służyć jako magazyn. Budowę nowego kościoła rozpoczęto w drugiej dekadzie XVII wieku, przerwała ją jednak wojna trzydziestoletnia. W tym czasie nieukończone budynki niszczały. Do budowy wrócono w połowie XVIII stulecia. 30 września 1764 roku miało miejsce przeniesienie cudownej figury do nowo ukończonego barokowego kościoła Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Kroniki podają, że wówczas pielgrzymi (w liczbie 35 tys.) widzieli na dziennym niebie obok słońca dwie jasne gwiazdy.
Pejzaż architektoniczny w dolnej części drzeworytu zbliżony jest do tego z grafiki dewocyjnej pochodzącej z ok. 1730 roku, reprodukowanej w broszurze pt. „Marianské poutní místo Štípa” (s. 6).
literatura:
Wystawa czechosłowackiej sztuki ludowej
Strona internetowa parafii w Štípie, www.stipa.cz
Marianské poutní místo Štípa, Kroměříž 1908
Tučný, Výstava československého lidového umění ve Varšave, "Český Lid", 1949, nr 3/4.
fotografia:
Wąsik, Marcin
,
2018
opracowanie dokumentu: Brzozowska, Leonia, 2019.01.24,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |