datowanie klocka drzeworytniczego:
1801?-1838?
datowanie odbitki drzeworytniczej:
1940-1977
opis:
Chrystus na krzyżu umieszczonym na dwustopniowym postumencie z czaszką Adama i skrzyżowanymi piszczelami pośrodku. U stóp krzyża, po lewej, klęcząca św. Maria Magdalena z rozpuszczonymi długimi włosami. Po prawej święty Jan Ewangelista składający ręce do modlitwy, a po lewej Matka Boska Bolesna z sercem przebitym mieczem. Ich głowy otaczają promieniste aureole. Wokół krzyża czarna girlanda w kształcie serca z białym ornamentem ulistnionej falistej gałązki. Pod ramionami Chrystusa wota w kształcie serc z monogramami. W tle, po prawej stronie krzyża, budowla sakralna z dwoma wieżami. Kompozycja w obramowaniu z cienkiej czarnej linii.
motyw ikonograficzny:
Chrystus na krzyżu
,
czaszka Adama
,
Matka Boska Bolesna
,
święta Maria Magdalena
,
święty Jan Ewangelista
,
wotum (serce)
stan zachowania: uszkodzony
napisy i znaki:
INRI
,
(na krzyżu, nad głową Chrystusa)
MARYA
,
(na wotum po prawej stronie)
IHS
,
(na wotum po lewej stronie)
numer inwentarza: BN G.66912
uwagi:
Odbitka z jednego z trzynastu klocków drzeworytniczych, pochodzących z warsztatu Macieja Kostryckiego i jego rodziny z Płazowa. Odbitka z dwustronnego klocka wykonanego w XIX wieku w warsztacie Kostryckich w Płazowie, prawdopodobnie ze spuścizny po Wiktorze Zbigniewie Langnerze (1906-1985) krakowskim grafiku, malarzu i twórcy ekslibrisów. W czasie okupacji, wspólnie z etnografem prof. Romanem Reinfusem, w PAU, gdzie przechowywano zbiory Muzeum Etnograficznego w Krakowie, w tajemnicy wykonał odbitki z około 30 ludowych klocków drzeworytniczych służących do druku na płótnie. Pochodziły z kijowskiego muzeum i przez Niemców były przeznaczone na opał. Odbitki z płazowskich klocków drzeworytniczych, w tym opisywanego "Chrztu Chrystusa" mogły powstać w tym samym czasie, mogły też stać się własnością Langnera już po wojnie, przed 1977 rokiem, kiedy to grafik swój zbiór przekazał Bibliotece Narodowej w Warszawie. W księgach BN dar powiązany z 1997 rokiem.
literatura:
Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921,
s. 34, nr 47
Skoczylas, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
s. 81
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 25, kat. 50
Duda, Bibliofilstwo w kręgu Witkiewiczów,
s. 48-53
Lipska, Rola Towarzystwa Miłośników Książki...,
s. 103-112
obiekty związane:
5000000235
klocek drzeworytniczy dwustronny
Matka Boska z Dzieciątkiem, Chrystus na krzyżu