materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 34,3 x 26 cm
miejsce powstania: Warszawa miejsce pozyskania: Poznań
datowanie klocka drzeworytniczego:
1810
datowanie odbitki graficznej:
1921
opis:
Kompozycja ujęta w prostokąt stojący, wypełniająca niemal całą płaszczyznę, przedstawia Ucieczkę do Egiptu w układzie konwencjonalnym. Kontury postaci zacierają się wśród gęsto kładzionych szrafowań, wypełniających wydzielone wertykalnie pola. Z prawej frontalnie ujęty św. Józef, z kosturem w lewej ręce, prowadzący za uzdę osła, na którym siedzi Matka Boska z Dzieciątkiem. Jezus w pozycji półleżącej, wsparty na prawym łokciu, okryty wokół bioder pieluszką. Lewa ręka uniesiona.Maria i Józef w długich sukniach i płaszczach suto marszczonych. Fałdy szat wyraziście podkreślone są szrafowaniami w układzie pasowym. Wokół ich głów aureole w postaci obręczy. Głowa Dzieciątka Jezus opromieniona. W lewym, górnym rogu Oko Opatrzności. Przy górnej krawędzi, z prawej fragmenty obłoków. W dolnej części, na wydzielonym polu napis. Drzeworyt kolorowany transparentnymi farbami (zieleń butelkowa, fioletowy, jasno i ciemno brązowy,beżowy, różowy. Na rewersie odbitki pieczęć z liczbą:"40".
motyw ikonograficzny:
Dzieciątko Jezus
,
laska
,
Matka Boska
,
Oko Opatrzności
,
święty Józef
,
zwierzę (osioł)
stan zachowania: dobry
numer inwentarza: 104864 V (p.40)
uwagi:
Drzeworyt odbity z jednego z klocków, odnalezionych wg J. Kieszkowskiego w nie określonym bliżej klasztorze na pograniczu Żmudzi i Prus Wschodnich. Zdaniem litewskiego badacza, Piotra Galaune, klocek znajdował się w kolekcji kowieńskiego kolekcjonera dzieł sztuki. Sygnatura "I" usytuowana w prawym, dolnym rogu może być jedynie częścią monogramu artysty (obok niej niewycięte pole). Cechy stylowe drzeworytu wskazywać mogą, że autorstwo jeszcze co najmniej 3 odbitek, znajdujących się w Tece Łazarskiego można przypisać temu samemu artyście (Cud św. Antoniego; Św. Anna Samotrzecia; Jezus Nazareński).
Drzeworyt pochodzi z teki, ofiarowanej Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu przez Księgarnię M. Arcta w 1924 roku.
literatura:
Fryś, Kunczyńska, Pokropek, Sztuka ludowa w Polsce, 1988,
il. 293, przypis s. 297
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s.32
Galaune, Grafika tapyba, 1968,
s.121
Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921,
s.28
fotografia:
Pracownia Fotografii Cyfrowej Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu
,
2014
obiekty związane:
5000001084
teka grafik
Teka Łazarskiego w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu.