datowanie klocka drzeworytniczego:
1980-1989?
datowanie odbitki drzeworytniczej:
1980-1989?
opis:
Po prawej ukazano stojącego diabła, którego niekompletny strój nawiązuje do munduru górniczego. Na głowie między rogami widnieje czapka (tzw. czako) z pióropuszem i umieszczonym z przodu godłem skrzyżowanego tzw. pyrlika z żelozkiem (podobnego do młotka i kilofa). Tułów jest odziany w kamizelę do bioder inspirowaną górniczą kurtką, tu z dwoma rzędami drobnych białych guzików. W swoich wyszczerzonych zębach diabeł trzyma małą fajkę. Dolne kończyny zakończone racicami są skrzyżowane, zaś w górnych skierowanych w lewo diabeł trzyma pionowy kij (nawiązanie do szpady górniczej?). Lewą stronę kompozycji wypełnia fantazyjny krzew o rozwidlonych korzeniach wznoszących się ponad gruntem, o licznych łodygach i koronie złożonej ze strzępiastych gałęzi. U dołu podłoże symbolizuje poziomy pas o nierównych brzegach. Pośrodku twórcza wyciął w nim swoją białą sygnaturę: AT. Tło białe, duże partie wykonane białorytem. Kształt zbliżony do prostokąta stojącego.
stan zachowania: dobry
numer inwentarza: BN G.64793
uwagi:
Drzeworyt pochodzi prawdopodobnie z cyklu "Diabły i dziwolągi" wykonanego dla znanego kolekcjonera Wiktoryna Grąbczewskiego z Warszawy. Posiada on prywatne muzeum, w którym gromadzi wszelkie przedstawienia diabła i przykłady literatury poświęconej temu tematowi. Grąbczewski miał zamiar wydania legend o diabłach. Drzeworyty były wykonywane z myślą o tej książce. W okresie stanu wojennego Antoni Toborowicz ur. 1941 wystawiał w 1982 roku swoje prace w kościele w Warszawie przy ul. Żytniej. Część z nich trafiła do zbiorów Biblioteki Narodowej. Drzeworyty Toborowicza były sprzedawane także jako cegiełki na podziemną działalność związkową.
obiekty związane:
5000001161
klocek drzeworytniczy dwustronny
Baba trzyma diabła, Diabeł sztygar
opracowanie dokumentu: Mosio, Grażyna, 2014.07.24,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
.