BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000917
.jpg)
.jpg){kind=link}
materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 33,8 x 26,5 cm
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 33,8 x 26,5 cm
miejsce powstania: Warszawa
datowanie klocka drzeworytniczego:
1701-1750
datowanie odbitki drzeworytniczej:
1921
opis:
Wizerunek Madonny z Dzieciątkiem o charakterystycznej stożkowatej sylwetce, którą kształtuje welon, suknia i płaszcz pełne zdobień w formie wici roślinnych, kwiatów i motywów geometrycznych. Matka Boska na lewym ramieniu trzyma małego Jezusa, w prawej ręce ma berło. Głowy obu postaci wieńczą otwarte korony. Dzieciątko ma na sobie krótką, fałdowaną sukienkę ozdobioną drobnymi perełkami, która również nadaje sylwetce kształt stożka i kryje części ciała. Dominującą, centralnie umieszczoną Madonnę otacza owalna mandorla skomponowana z kwiatów i liści oraz dekoracyjnych półkoli (fragmentów rozet), po jednej na środku każdego z boków drzeworytu. Ćwiartki dekoracyjnych kolistych rozet znajdują się też w narożach wizerunku. Rozety są ozdobione motywami kwiatowymi i geometrycznymi. Po obu stronach Matki Boskiej widać płonące lampy zwisające na łańcuszkach. Wewnątrz mandorli, po bokach Madonny umieszczono dwie części dwuwierszowej inskrypcji. Drzeworyt został pokolorowany farbami wodnymi: szmaragdowozieloną, niebieską w różnych odcieniach, fioletowo-różową, ugrową i cynobrową. Całość ujęto w prostokątną ramkę z pojedynczej linii. Na rewersie widnieje liczba "21".
motyw ikonograficzny:
berło
,
Dzieciątko Jezus
,
korona
,
kwiat
,
lampa
,
Matka Boska Loretańska
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
SANCTA/MARIA/LAVRE/TANA
,
(w środku kompozycji)
numer inwentarza: MCz.IV.145:60
uwagi:
J.Kieszkowski nieznanego autora klocka drzeworytniczego określa mianem: "Mistrz Matki Boskiej Loretańskiej", a dzieło tego drzeworytnika datuje na pierwszą połowę XVIII wieku. Jako prawdopodobny pierwowzór tej grafiki ludowej wskazuje obraz Najświętszej Marii Panny Loretańskiej z kościoła w Olkienikach (Wileńszczyzna).
Kult Matki Boskiej Loretańskiej wywodzi się z czci jaką darzono dom Najświętszej Marii Panny w Nazarecie. Miał zostać przeniesiony z opanowanego przez muzułmanów miasta w Ziemi Świętej do włoskiego Loreto. Jako pamiątka Zwiastowania stał się miejscem modlitw i kontemplacji wiernych. Domek wraz z umieszczoną w nim figurą Matki Bożej Loretańskiej był wzorem dla podobnych miejsc kultu w całym chrześcijańskim świecie, także w Polsce. Z sanktuarium w Loreto związana jest również, często odmawiana podczas nabożeństw publicznych, litania do NMP. W Polsce cześć dla Matki Boskiej Loretańskiej była propagowana między innymi przez rodzinę Sobieskich. Po bitwie wiedeńskiej Janowi III Sobieskiemu podarowano obraz z 1 połowy XVII w., kopię cudownej figury, przechowywanej w bazylice w Loreto. Po powrocie króla do kraju obraz był przechowywany w jego rodzinie z wielkim pietyzmem, a po 1740 r. przeszedł w inne ręce. Wizerunek wielokrotnie kopiowano w różnych technikach plastycznych. Wiele z tych kopii uznano za cudowne.
literatura:
Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921,
s. 25, nr 17
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 35 nota 148
fotografia:
Miry, Agnieszka
,
2016
obiekty związane:
opracowanie dokumentu: Mosio, Grażyna, 2013.10.22,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |