BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000774
.jpg)
.jpg){kind=link}
materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie ręczne
wymiary: 29 x 19 cm
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie ręczne
wymiary: 29 x 19 cm
datowanie odbitki graficznej:
1801-1841
opis:
Kompozycja, ujęta w prostokąt stojący, przedstawia Matkę Boską, która na prawym, zgiętym w łokciu ramieniu trzyma Dzieciątko Jezus, a w lewej, wyprostowanej ręce berło królewskie. Matka Boska, pod stopami ma półksiężyc, pod którym widoczne jest niewielkie putto. U dołu, z prawej i lewej strony klęczą dwaj aniołowie z długimi, umieszczonymi w świecznikach świecami. Wszystkie postaci mają na sobie długie szaty w kolorze pomarańczowym, Matkę Boską dodatkowo okrywa obszerna, błękitna peleryna bogato zdobiona roślinnym ornamentem. Maryja i Dzieciątko Jezus są przedstawieni w zwieńczonych krzyżem koronach na głowach, otoczonych pomarańczowym nimbem z żółtym otokiem, oraz dodatkową wspólną, promienistą aureolą w kolorach błękitnym i pomarańczowym. Przestrzeń pomiędzy promieniami wypełniono dwunastoma gwiazdami (?) i pomalowano na żółty kolor. Tło kompozycji stanowi dekoracyjnie upięta kotara o barwie błękitnej z żółtym obszyciem oraz okrągłe elementy zdobnicze w kształcie drobnych gwiazdek (?) także dwa stylizowane, umieszczone w pobliżu dwóch aniołów kwiaty, którym nadano barwy pomarańczowo – żółte i zielone. Kompozycja została obwiedziona cienką czarną ramą, dodatkowo pomalowaną na żółty kolor. U dołu drzeworytu napis. Całość naklejono na karton.
motyw ikonograficzny:
anioł
,
Dzieciątko Jezus
,
gwiazda
,
korona
,
kotara
,
krzyż
,
kwiat
,
Matka Boska
,
świeca
,
świecznik
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
N:NAYSWIĘTSZEY PANNI TORNOWIECKI:
,
(u dołu drzeworytu)
K(?)
,
(u dołu, po prawej)
numer inwentarza: ECT.3034
uwagi:
Pierwowzorem dla drzeworytu mogła być XV-wieczna, cudami słynąca, drewniana figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus znajdująca się w Sanktuarium Matki Bożej Zawierzenia w podkarpackiej wiosce Tarnowiec, nieopodal Jasła. Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego (1793-1852)- mecenasa sztuki i kolekcjonera, działacza gospodarczego i politycznego, syna założyciela zbiorów sztuki w Medyce, które sam znacznie powiększył. Wśród różnorodnych zbiorów J. G. Pawlikowskiego znalazła się również unikatowa kolekcja 143 drzeworytów ludowych. Stanowi ona niezwykle cenny i pionierski zasób, a jej twórca należy do pierwszych zbieraczy, który – gromadząc „starożytności ojczyste” – umiał skierować uwagę na niedoceniane przez jemu współczesnych prace ludowych i prowincjonalnych artystów. Tworzona była od lat 30. do 50. XIX wieku, czyli w okresie, kiedy działali ostatni już drzeworytnicy, wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej.
Tworząc kolekcję ludowych drzeworytów, Pawlikowski korzystał z pomocy Kajetana Wincentego Kielisińskiego (1810-1849), rysownika i rytownika, przez pewien czas opiekuna zbiorów medyckich. W czasie swoich wędrówek po Galicji, Mazowszu, Lubelszczyźnie czy Wielkopolsce nabywał on grafiki między innymi od drzeworytników i sprzedawców dewocjonaliów. Kilka drzeworytów ludowych pozyskanych zostało także przez Teofila Żebrawskiego w latach 1845-1851, również współpracującego z Pawlikowskim, który cały swój zbiór w 1849 roku przeniósł z Medyki do Lwowa. W 1921 roku spuścizna po Józefie Gwalbercie Pawlikowskim, trafiła do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, przekazana tam przez wnuka, Jana Pawlikowskiego. Po II wojnie pozostałe we Lwowie zbiory weszły w skład Biblioteki Akademii Nauk USRR, która po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę przemianowana została na Lwowską Narodową Naukową Bibliotekę Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Drzeworyty ludowe przechowywane są w Oddziale Sztuki Biblioteki, w Pałacu Baworowskich we Lwowie.
Poprzedni numer w kolekcji Gwalberta Pawlikowskiego: 847.
literatura:
Piwocki, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
s.21-24
Grabowski, Ludowe obrazy drzeworytnicze, 1970,
s. 167, il. 45
fotografia:
Merduch, Jurij
,
2013
opracowanie dokumentu: Grochal, Anna, 2013.08.13,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |