BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000717
.jpg)
.jpg){kind=link}
Święty Kazimierz Królewicz
warianty tytułu: Obraz świętego Kazimierza królewicza polskiego
odbitka graficzna
materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 34 x 27,7 cm
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 34 x 27,7 cm
datowanie odbitki graficznej:
1801-1841
opis:
Kompozycja ujęta w prostokąt stojący. Pośrodku dominująca postać św. Kazimierza przedstawiona en face. Święty ukazany jako młodzieniec, w królewskim stroju: długiej do kostek, przepasanej szacie, krótszym płaszczu z „gronostajowym” kołnierzem, podbiciem i mankietami. Na głowie, otoczonej nimbem w formie obręczy korona, spod której spływają do ramion pukle włosów. Twarz świętego przedstawiona schematycznie. Ręce lekko rozpostarte. W prawej dłoni trzyma krucyfiks, w lewej gałązkę z 3 kwiatami. W głębi kompozycji, po obu stronach fragmenty dwóch budowli sakralnych. W tle gwiazdki. Przy dolnej krawędzi, na wydzielonym polu napis majuskułą i minuskułą. Drzeworyt ręcznie kolorowany farbami transparentnymi: brązową, pomarańczową, ugrową, zieloną, bordową i cielistą.
motyw ikonograficzny:
architektura
,
korona
,
kościół
,
krucyfiks
,
kwiat
,
święty Kazimierz Królewicz
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
OBRAZSWIĘTECO KAZMIZA KRULEWICZAPolskiego
,
(w dolnej części kompozycji)
numer inwentarza: ECT.3113
uwagi:
Św. Kazimierz Królewicz (1458-1484) był synem Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki. Przygotowywany do objęcia rządów i uważany na Litwie za dobrego kandydata na Wielkiego Księcia, zmarł młodo na gruźlicę. W 1602 r. został kanonizowany. Jest patronem Polski i Litwy, orędownikiem poświęcających się służbie publicznej, a także rzemieślników. Miejscem jego szczególnego kultu jest katedra wileńska. Wzór kompozycji mógł stanowić drzeworyt z 1521 r. w żywocie św. Kazimierza autorstwa legata papieskiego Zachariasza Ferreri, przy czym różaniec zastąpiono krzyżem. Podobny wizerunek, w postaci rzeźby, znajduje się także na relikwiarzu w katedrze w Wilnie. Ten typ ikonograficzny rozpowszechniał zakon jezuitów, a także uniccy bazylianie, krzewiący szczególnie kult św. Kazimierza.
Drzeworyt odciśnięty z tego samego klocka znajduje się w Muzeum Narodowym w Warszawie. Oznaczony jest numerem inwentarzowym Gr. Pol. 20389/3 MNW a pochodzi ze zbiorów Potockich w Krzeszowicach i Krakowie. Identyczny drzeworyt znajduje się również w kolekcji J. G. Pawlikowskiego - ręcznie kolorowany (ECT.3113).
Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego (1793-1852)- mecenasa sztuki i kolekcjonera, działacza gospodarczego i politycznego, syna założyciela zbiorów sztuki w Medyce, które sam znacznie powiększył. Wśród różnorodnych zbiorów J. G. Pawlikowskiego znalazła się również unikatowa kolekcja 143 drzeworytów ludowych. Stanowi ona niezwykle cenny i pionierski zasób, a jej twórca należy do pierwszych zbieraczy, który – gromadząc „starożytności ojczyste” – umiał skierować uwagę na niedoceniane przez jemu współczesnych prace ludowych i prowincjonalnych artystów. Tworzona była od lat 30. do 50. XIX wieku, czyli w okresie, kiedy działali ostatni już drzeworytnicy, wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej.
Tworząc kolekcję ludowych drzeworytów, Pawlikowski korzystał z pomocy Kajetana Wincentego Kielisińskiego (1810-1849), rysownika i rytownika, przez pewien czas opiekuna zbiorów medyckich. W czasie swoich wędrówek po Galicji, Mazowszu, Lubelszczyźnie czy Wielkopolsce nabywał on grafiki między innymi od drzeworytników i sprzedawców dewocjonaliów. Kilka drzeworytów ludowych pozyskanych zostało także przez Teofila Żebrawskiego w latach 1845-1851, również współpracującego z Pawlikowskim, który cały swój zbiór w 1849 roku przeniósł z Medyki do Lwowa. W 1921 roku spuścizna po Józefie Gwalbercie Pawlikowskim, trafiła do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, przekazana tam przez wnuka, Jana Pawlikowskiego. Po II wojnie pozostałe we Lwowie zbiory weszły w skład Biblioteki Akademii Nauk USRR, która po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę przemianowana została na Lwowską Narodową Naukową Bibliotekę Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Drzeworyty ludowe przechowywane są w Oddziale Sztuki Biblioteki, w Pałacu Baworowskich we Lwowie. W zbiorach Pawlikowskiego drzeworyt posiadał nr inw. 470.
fotografia:
Merduch, Jurij
,
2013
obiekty związane:
.jpg)
opracowanie dokumentu: Skoczeń-Marchewka, Beata, 2013.07.26,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |