BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000707
.jpg)
.jpg){kind=link}
materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie ręczne
wymiary: 11,6 x 7 cm
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie ręczne
wymiary: 11,6 x 7 cm
miejsce powstania: Bobrek
odbitka graficzna:
1801-1845
opis:
Kompozycja ujęta w prostokąt stojący. Centralnie ukazana na postumencie Matka Boska z Dzieciątkiem, adorowana przez dwa anioły. Maria stoi na księżycu w kształcie rogu, w suto marszczonej sukni, cynobrowym płaszczu i długim, spływającym z głowy welonie, którego końce szeroko rozkładają się po bokach. Na głowie zamknięta korona zwieńczona krzyżykiem. W lewej dłoni berło. Na prawej ręce Dzieciątko Jezus w sukience, z koroną na głowie podobną jak u matki. Obie postacie ujęte w podwójny nimb: promienisty oraz utworzony z krzyżyków, z których co drugi pokolorowany jest cynobrowym, nieregularnym kleksem. U dołu przedstawienia,przed figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem, po bokach klęczą na niewielkich, jasnobrązowych obłokach dwa anioły w cynobrowych szatach, osłaniających ich biodra i nogi. Anioły zwrócone są w stronę środka kompozycji. Poniżej, na wydzielonym polu napis i sygnatura drzeworytnika (?)W górnych narożach drzeworytu ozdobniki.
motyw ikonograficzny:
anioł
,
aureola
,
berło
,
korona
,
Matka Boska z Dzieciątkiem
,
postument
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
OBRAZ PAnnI MARIY/
KALWARISKY
,
(u dołu)
P:S
,
(u dołu, po prawej stronie)
numer inwentarza: ECT.3002
uwagi:
Drzeworyt przedstawia jeden z trzech czczonych w Sanktuarium Kalwarii Zebrzydowskiej wizerunków - srebrną figurę Matki Boskiej Kalwaryjskiej, znajdującą się w ołtarzu głównym. Grafika sygnowana jest inicjałami P:S. Identyczny drzeworyt odciśnięty z tego samego klocka znajdował się w kolekcji Ambrożego Grabowskiego, w zespole opatrzonym następującą informacją:"Drzeworyty, robione przez włościanina ze wsi Bobrek, w okręgu w.m. Krakowa. In magnis et voluisse, sat est"
Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego (1793-1852)- mecenasa sztuki i kolekcjonera, działacza gospodarczego i politycznego, syna założyciela zbiorów sztuki w Medyce, które sam znacznie powiększył. Wśród różnorodnych zbiorów J. G. Pawlikowskiego znalazła się również unikatowa kolekcja 143 drzeworytów ludowych. Stanowi ona niezwykle cenny i pionierski zasób, a jej twórca należy do pierwszych zbieraczy, który – gromadząc „starożytności ojczyste” – umiał skierować uwagę na niedoceniane przez jemu współczesnych prace ludowych i prowincjonalnych artystów. Tworzona była od lat 30. do 50. XIX wieku, czyli w okresie, kiedy działali ostatni już drzeworytnicy, wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej.
Tworząc kolekcję ludowych drzeworytów, Pawlikowski korzystał z pomocy Kajetana Wincentego Kielisińskiego (1810-1849), rysownika i rytownika, przez pewien czas opiekuna zbiorów medyckich. W czasie swoich wędrówek po Galicji, Mazowszu, Lubelszczyźnie czy Wielkopolsce nabywał on grafiki między innymi od drzeworytników i sprzedawców dewocjonaliów. Kilka drzeworytów ludowych pozyskanych zostało także przez Teofila Żebrawskiego w latach 1845-1851, również współpracującego z Pawlikowskim, który cały swój zbiór w 1849 roku przeniósł z Medyki do Lwowa. W 1921 roku spuścizna po Józefie Gwalbercie Pawlikowskim, trafiła do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, przekazana tam przez wnuka, Jana Pawlikowskiego. Po II wojnie pozostałe we Lwowie zbiory weszły w skład Biblioteki Akademii Nauk USRR, która po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę przemianowana została na Lwowską Narodową Naukową Bibliotekę Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Drzeworyty ludowe przechowywane są w Oddziale Sztuki Biblioteki, w Pałacu Baworowskich we Lwowie. W zbiorach Pawlikowskiego drzeworyt miał nr inw. 893.
Drzeworyt z wizerunkiem Matki Boskiej Kalwaryjskiej trafił do kolekcji Pawlikowskiego prawdopodobnie w 1845 r. za pośrednictwem Teofila Żebrawskiego. W korespondencji z 18 XII 1845 r. przytaczanej przez k. Piwockiego wspomina on o zakupie Madonny Kalwaryjskiej, sygnowanej inicjałami P.S.
literatura:
Piwocki, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934, s. 23, przypis 6
Trybowski, Zbiór drzeworytów ludowych, "Rocznik Krakowski", 1970,
s. 96, il. 19
fotografia:
Merduch, Jurij
,
2013
opracowanie dokumentu: Skoczeń-Marchewka, Beata, 2013.07.24,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |