BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000403
https://midasbrowser.pl/midas/etnomuzeum/pictures/maxi/Etnografia/MDPL-II-189_02.jpg
Skoczeń-Marchewka, Beata
materiał (podłoża): papier czerpany
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie ręczne
wymiary: 74 x 64 cm
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie ręczne
wymiary: 74 x 64 cm
miejsce powstania: Łąki Bratiańskie miejsce pozyskania: Białe
datowanie klocka drzeworytniczego:
1751-1800
datowanie odbitki drzeworytniczej:
1751-1800
opis:
Wizerunek sklejony z pięciu czworobocznych odbitek. Pośrodku zwrócony w prawo św. Józef trzymający oburącz Dzieciątko siedzące na jego lewej ręce. Twarze przytulone, na głowie Jezusa korona zamknięta. Wokół obu głów aureole. Święty w długiej pofałdowanej szacie oraz płaszczu spływającym z rąk i opadającym do dołu. W prawej dłoni lilia o trzech kwiatach. Stopy bose skierowane w prawo. Na posadzce w szachownicę z rombów, leżą po prawej, rozłożone na jasnym prostokącie narzędzia stolarskie: hebel, ośnik, świder, dłuto, siekiera, piła, kołowrotek ze sznurem i kątownik. Jezus w długiej sukience prawą ręką błogosławi, w lewej trzyma księgę. Postacie ukazano pod ozdobną arkadą. Dwie kolumny oplecione wicią z winogronami wsparte są na bazach ozdobionych stylizowanymi liśćmi akantu. Motywy roślinne, w tym czteropłatkowe kwiaty, dekorują także głowice kolumn. Na kolumnach wspiera się łuk ozdobiony rozetami kwiatowymi, pakami na krótkich łodygach i dwoma symetrycznymi esownicami. Wnętrze arkady wypełnia biało-czarna szachownica z drobnych pól. W górnych narożnikach o tle w pionowe pasy z cienkich linii przedzielonych szlakami krótkich kresek umieszczono dwa wazony o esowatych uchach wypełnione kwiatami. U dołu między bazami kolumn widnieje poziome pole, w którym zmierzano wyciąć dwuwierszowy napis (świadczą o tym pozostawione poziome czarne pasy). Po lewej, w górnym wierszu widnieje początek inskrypcji z literą "Z" w imieniu świętego w odbiciu lustrzanym. W dolnym wierszu, po prawej znajduje się inicjał PW. Obraz jest ręcznie kolorowany. Tło niebieskie, suknia św. Józefa zielona, płaszcz brudno ugrowy, podobnie jak sukienka Dzieciątka. Pas z napisem - zielony. Detale tła blado cynobrowe, zielone, niebieskie, ugrowe i blado żółte. W 1947 r. odbitka została oprawiona w drewnianą polichromowaną ramę nawiązującą formą do kształtu feretronu, którego część prawdopodobnie niegdyś stanowiła. Powodem sporządzenia nowej ramy było przygotowanie drzeworytu do wystawy sztuki ludowej w Krakowie.
motyw ikonograficzny:
arkada
,
aureola
,
dłuto
,
hebel
,
kątownik
,
korona
,
kwiat (lilia)
,
narzędzie stolarskie
,
ośnik
,
owoc (winogrono)
,
piła
,
siekiera
,
świder
,
święty Józef z Dzieciątkiem
,
wazon
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
PW
,
(u dołu po prawej)
OBRAZ S.JOZEFAE
,
(u dołu po lewej)
numer inwentarza: MDPŁ/189
uwagi:
Drzeworyt wraz z innym przedstawiającym Matkę Boską Łąkowską (nr inw. MDPŁ/188) był częścią ludowego feretronu stanowiącego wyposażenie kościoła pw. Św. Józefa w Białem koło Gostynina, stąd domniemanie o pochodzeniu obu odbitek z tego samego warsztatu. W 1 połowie 1939 roku zostały przekazane przez parafię do Muzeum Diecezjalnego w Płocku. Kościół w Białem wzniosła w 1636 r. wdowa po M. Krasickim, wojewodzie podolskim. W 1858r. stał się własnością parafii Gostynin. Pierwotnie był to budynek drewniany z wieżą i bogatym wyposażeniem wnętrza. W świątyni znajdowały się 3 ołtarze: główny - z obrazem Św. Rodziny i boczne z obrazami Św. Józefa i Św. Marii Magdaleny. Kościół ten spłonął w 1947r. Podczas odbudowy zyskał formę murowanej kaplicy i nadal nosi wezwanie Św. Józefa. Być może wizerunek św. Józefa z Dzieciątkiem na feretronie był związany z wezwaniem kościoła.
literatura:
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 37, 183, kat. 158 (przy ilustracji błędny nr katalogowy)
Knapiński,Ludowa rzeźba sakralna...,"Studia Płockie", 1986,
s. 255
Szymański, Trzy interesujące drzeworyty, "Zeszyty Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie", 1967/1968,
s. 99-104, zwł. przypis 2
źródło:
Hrynkowski, Potwierdzenie wysłania do Muzeum w Płocku 2 sztuk ram, 1948, Archiwum MEK
Kurator Muzeum Diecezjalnego w Płocku, List do Jana Hrynkowskiego potwierdzający odbiór starych ram drzeworytów
Grabowski,Jacher-Tyszkowa, Korespondencja z 1973 roku dotycząca przedłużenia wypożyczenia, zwrotu z wystawy "Polska Grafika Ludowa" i wykonania kopii dwóch drzeworytów ze zbiorów Muzeum Diecezjalnego w Płocku
fotografia:
Cegłowski, Stefan
,
2012
Skoczeń-Marchewka, Beata
,
2012
Cegłowski, Stefan
,
2012
Cegłowski, Stefan
,
2012
obiekty związane:
opracowanie dokumentu: Mosio, Grażyna, 2012.11.06,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |