BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000369
materiał (podłoża): papier
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 35 x 26,5 cm
technika: drzeworyt wzdłużny
tech. zdobnicza: kolorowanie
wymiary: 35 x 26,5 cm
miejsce powstania: Warszawa
datowanie klocka drzeworytniczego:
1746-1755
datowanie odbitki drzeworytniczej:
1921
opis:
Drzeworyt w formie prostokąta stojącego, kolorowany fioletowo, karminowo, brązowo, niebiesko, żółto i zielono. Ukazuje świętą Barbarę z palmą i mieczem - atrybutami męczeńskiej śmierci. U stóp Barbary leży Dioskuros, wg tradycji ojciec, który zgładził własną córkę za przyjęcie chrześcijaństwa. Scena ta symbolizuje triumf wiary nad pogaństwem. Ponadto na tle nieba, w prawym rogu kompozycji, ukazuje się wzlatujący na obłoku anioł, który w ręce skierowanej do św. Barbary trzyma kielich z hostią. Na drugi planie po lewej wznosi się wieża, w której więziono Barbarę, a po prawej stoi kościół. Autor drzeworytu skupił uwagę na postaci Świętej, ukazując ją z pogodnym uśmiechem, długimi włosami, koroną na głowie i aureolą, ubraną w suknię zdobioną wicią roślinną i płaszcz. Liczne partie kompozycji zostały uwydatnione gęstym szrafowaniem (np. fałdowania stroju i dachy budynków). Wzdłuż dolnej krawędzi odbitki umieszczono napis.
motyw ikonograficzny:
anioł
,
Dioskuros
,
hostia
,
kielich mszalny
,
korona
,
kościół
,
miecz
,
palma męczeństwa
,
święta Barbara
,
wieża
napisy i znaki:
S BAR BARA M:
,
(w dole kompozycji)
numer inwentarza: S/155/19/MT
uwagi:
Św. Barbara nie jest postacią potwierdzoną historycznie, wg hagiografów żyła w IV wieku, zmarła jako męczennica; za przyjęcie chrztu była więziona przez ojca w wieży, a następnie ścięta. W tradycji do św. Barbary zwracano się jako do patronki dobrej śmierci, orędowniczki w czasie burz i pożarów, epidemii dżumy. Jest opiekunką wielu zawodów, między innymi dzwonników, flisaków, kowali, ludwisarzy, górników. W sztuce ludowej przedstawiana jest najczęściej z atrybutami nawiązującymi do jej męczeńskiej śmierci: wieżą, mieczem, palmą i kielichem z hostią.
Klocek drzeworytniczy z którego wykonano odbitkę J.Kieszkowski datuje na połowę XVIII wieku. Nieznanego autora tego klocka określa mianem "Mistrz św. Heleny", i przypisuje mu autorstwo kilku innych drzeworytów zamieszczonych w Tece Łazarskiego z 1921 roku.
literatura:
Kieszkowski, Zwięzły katalog wystawy dawnych drzeworytów ludowych, 1921,
s. 26, nr 21
Skoczylas, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
s. 59
Galaune, Lietuviu liaudies menas..., 1968,
il. 131, nota s. 267
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 32 nota 123, s. 195 fot.
fotografia:
Wąsik, Marcin
,
2012
obiekty związane:
opracowanie dokumentu: Graff, Grzegorz, 2012.10.20,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |