BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000115
Święty Mikołaj
warianty tytułu: Święty Mikołaj biskup, Święty Mikołaj Cudotwórca
klocek drzeworytniczy jednostronny
datowanie klocka drzeworytniczego:
1801?-1838?
opis:
Św. Mikołaj ukazany frontalnie w trzech czwartych jako stosunkowo młody mężczyzna o krótko przyciętej brodzie i wąsach, dużych oczach. Spod mitry ozdobionej dwoma rombami, na czoło opada kosmyk włosów. Święty jest odziany w szaty liturgiczne biskupa obrządku wschodniego, które obok mitry reprezentuje omoforion z krzyżami greckimi i sticharion przewiązany w pasie. Ramiona i plecy okrywa kapa, ozdobiona wzorem stylizowanych liści akantu. Lewą dłoń ma wzniesioną w geście błogosławieństwa. Prawą dłonią przyciska do piersi zamkniętą księgę Ewangelii symbolizującej naukę Kościoła. Po obu stronach świętego na wysokości jego głowy znajdują się prostokątne tabliczki, na których znajdują się wykonane tonowo, częściowo czytelne inskrypcje cyrylicą. Wokół zostały ozdobione szlaczkiem drobnych ząbków. Całość jest ujęta w proste obramowanie z pojedynczej linii.
motyw ikonograficzny:
biskup
,
broda (zarost)
,
gest błogosławieństwa
,
księga
,
mitra
,
omoforion
,
święty Mikołaj
,
wąs
stan zachowania: dobry
napisy i znaki:
NIKOLAI
,
(po lewej na wysokości głowy świętego)
ST YI[...]
,
(po prawej na wysokości głowy świętego)
numer inwentarza: 7808 MEK
uwagi:
Jeden z trzynastu zachowanych klocków drzeworytniczych, pochodzących z warsztatu Macieja Kostryckiego i jego rodziny z Płazowa. W 1891 r. kolekcjonerka Maria Dembowska z Zakopanego pozyskała do swoich zbiorów pierwszą ich partię, zaś w 1899 r. po śmierci Macieja Kostryckiego juniora pozostałe matryce do odbijania drzeworytów. W 1921 r. nowa właścicielka przekazała jeden z nich do zbiorów krakowskiego Muzeum Etnograficznego (7802/MEK). Po jej śmierci w 1922 r. jedenaście klocków drzeworytniczych trafiło do spokrewnionego ze zbieraczką Józefa Mehoffera, zaś jedna do zaprzyjaźnionej z nią Wandy Lilpopowej. Dzięki zaangażowaniu i ofiarności wielu osób, szczególnie za namową Jadwigi Korniłowiczowej córki Henryka Sienkiewicza oraz Juliusza Zborowskiego dyrektora Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, niezwykle cenny zbiór ofiarowany został przez nowych właścicieli Muzeum Etnograficznemu w Krakowie (1926 r.).
Drzeworytnik nie zwrócił uwagi na charakterystyczne dla obrządku wschodniego ułożenie palców w geście błogosławieństwa. Przedstawił wbrew tradycji św. Mikołaja jako młodego człowieka z kosmykiem włosów opadających na czoło spod mitry. Miał też trudność w odwzorowaniu inskrypcji cyrylicą.
literatura:
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 50, 83
Skoczeń-Marchewka, Drzeworyty ludowe z Płazowa...,2009,
s. 185-195
Janocha, Ikony w Polsce..., 2008,
s. 350-351
fotografia:
Wąsik, Marcin
,
2011
obiekty związane:
.jpg)
_1.jpg)
opracowanie dokumentu: Mosio, Grażyna, 2011.09.20,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |