BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000753
.jpg)
.jpg){kind=link}
datowanie odbitki drzeworytniczej:
około 1850
opis:
Święty Antoni ukazany w 3/4, stoi skierowany prawym półprofilem, na lewej ręce spoczywa
Dzieciątko, w prawej lilia jako atrybut czystości. Postacie zostały wpisane w ośmiokąt, w tle widnieją obłoki i ukośne pasy. Naroża kompozycji zdobią stylizowane kwiaty i gęsto rytowane "łezki" (białoryt). Święty ma krępą sylwetkę, ubrany jest w habit przepasany sznurem, twarz owalna, na głowie tonsura. Do sznura przywiązany różaniec zwisający z lewego boku. Dzieciątko w koronie, ubrane w sukienkę siedzi boso, prawą rączkę unosi w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma zamkniętą księgę. Głowy obu postaci otaczają okrągłe aureole; aureola św. Antoniego w formie podwójnego kręgu z motywem promieni. Wzdłuż dolnej krawędzi pas z napisem, litery N w odbiciu lustrzanym. Nad kwiatami w dolnych narożach litery M i W, inicjały drzeworytnika. Kompozycja rytowana zróżnicowana kreską, zagęszczone linie kształtują światłocień na twarzach i dłoniach postaci, fałdowanie stroju i półkola obłoków. Drzeworyt skupia uwagę na św. Antonim, który czule obejmuje Dzieciątko, głowę pochyla w stronę Jezusa, a na twarzy widać uśmiech.
motyw ikonograficzny:
aureola
,
Dzieciątko Jezus
,
księga
,
kwiat (lilia)
,
sygnatura
,
święty Antoni Padewski
stan zachowania: uszkodzony
napisy i znaki:
MW
,
(nad kwiatami w dolnych narożach)
OBRAS S: ANTONIEGO PADEFSKIEGO
,
(wzdłuż dolnej krawędzi)
numer inwentarza: ECT.3123
uwagi:
Święty Antoni - Fernando Martins de Bulhões, (1195-1231), franciszkanin, teolog, doktor Kościoła. Pochodził z Portugalii. Słynął jako kaznodzieja, prowadził działalność misyjną i naukową. Według legendy, na znak szczególnej miłości Bożej nawiedziło go Dzieciątko Jezus. Przedstawiany w habicie, z lilią, Dzieciątkiem Jezus na rękach, księgą, osłem i niedowiarkiem. Inne atrybuty to serce, ogień, chleb i ryba. Wierni modlą się do świętego w intencji zaginionych osób i rzeczy. Jest patronem bractw zakonnych, narzeczonych, małżeństw, dzieci, ludzi ubogich, podróżnych, górników. W liturgii wspominany 13 czerwca.
Drzeworyt pochodzi z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego (1793-1852) - mecenasa sztuki i kolekcjonera, działacza gospodarczego i politycznego. Wśród różnorodnych zbiorów J. G. Pawlikowskiego gromadzonych w Medyce, znalazła się tam również unikatowa kolekcja 143 drzeworytów ludowych. Tworzona była od lat 30. do 50. XIX wieku, w okresie, kiedy działali ostatni drzeworytnicy wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej. W gromadzeniu ludowych drzeworytów Pawlikowskiemu pomagał Kajetan Wincenty Kielisiński, rysownik i rytownik. W czasie swoich wędrówek po Galicji, Mazowszu, Lubelszczyźnie i Wielkopolsce nabywał on grafiki od drzeworytników i sprzedawców dewocjonaliów. Kilka drzeworytów ludowych pozyskanych zostało także przez Teofila Żebrawskiego. W 1921 roku drzeworyty wraz z całym zbiorem Pawlikowskiego, trafiły do Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, przekazane tam przez wnuka Jana Pawlikowskiego. W latach 40. XX w. znalazły się w zbiorach Biblioteki Akademii Nauk USRR, obecnie w Lwowskiej Narodowej Naukowej Bibliotece Ukrainy im. Wasyla Stefanyka (przechowywane w Oddziale Sztuki mieszczącym się w Pałacu Baworowskich). Poprzedni numer inwentarzowy w kolekcji Pawlikowskiego.
Odbitka w ramach kolekcji Pawlikowskiego wchodziła w skład zbioru liczącego 45 egzemplarzy, pod wspólnym numerem inwentarzowym "1251". Wszystkie one odbito na tym samym papierze o rozmiarach arkuszy ok. 45 x 35,5 cm, i taką samą farbą w odcieniu popielatym. Świadczy to zdaniem Piwockiego, że nie pochodziły one z wiejskich chat, a że wykonane zostały na zamówienie i prawdopodobnie trafiły wprost w ręce Kielisińskiego. Poprzedni numer inwentarzowy w kolekcji Pawlikowskiego: 1251/19.
literatura:
Fros, Sowa, Twoje imię, 1975,
s. 104-106
Kielisiński, Kilka słów o ważniejszych zbiorach przedmiotów sztuki w Polsce,
1841, nr 2, s. 11
Piwocki, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
s. 21-24
fotografia:
Merduch, Jurij
,
2013
opracowanie dokumentu: Graff, Grzegorz, 2013.08.12,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |