BAZA
DRZEWORYTÓW
DRZEWORYTÓW
Baza Danych
00000141
Święty Mikołaj
warianty tytułu: Święty Mikołaj Cudotwórca, Święty Mikołaj biskup
klocek drzeworytniczy jednostronny
datowanie klocka drzeworytniczego:
1801?-1838?
opis:
Klocek przedstawia wizerunek świętego Mikołaja w stroju biskupim z prawą ręką w geście błogosławieństwa. W lewej ręce księga oraz pastorał z krzywaśnią w formie gałązki z liśćmi. Na szyi świętego stuła, strój liturgiczny dekorowany motywem kwiatowym techniką białorytu, pod szyją spinka w kształcie kwiatu. Wokół głowy nakrytej infułą owalna aureola. Twarz z dużymi oczami, wąsami i brodą. W lewym górnym rogu Oko Opatrzności w ćwierćkole otoczonym promieniami. Poniżej znany z legend o św. Mikołaju motyw trzech młodzieńców w naczyniu klepkowym. W dole kompozycji postać klęczącego pasterza z rękami złożonymi do modlitwy zwrócona w stronę świętego. Z prawej strony drzewo liściaste o smukłej koronie z drobnych liści, poniżej wilk. W dole kompozycji schematycznie zaznaczone kępy trawy (białoryt).
motyw ikonograficzny:
aureola
,
beczka
,
biskup
,
drzewo
,
gest błogosławieństwa
,
infuła
,
księga
,
młodzieniec
,
Oko Opatrzności
,
pasterz
,
pastorał
,
stuła
,
święty Mikołaj
,
zwierzę (wilk)
stan zachowania: dobry
numer inwentarza: 7809 MEK
uwagi:
To jeden z trzech klocków z wizerunkiem św. Mikołaja, pochodzących z rodzinnego warsztatu Kostryckich w Płazowie. Prawdopodobnie Kostryccy posiadali jeszcze jeden klocek z wizerunkiem tego Świętego, który obecnie znany jest jedynie z odbitek. Świadczy to o dużej popularności kultu św. Mikołaja. Odbitki z tym przedstawieniem zwane "mikołajkami" przyklejane były między innymi na ścianach stajni. Św. Mikołaj patron pasterzy oraz zwierząt domowych miał je chronić przed chorobami i wilkami.
Klocek jest jedną z trzynastu zachowanych matryc do odbijania drzeworytów, pochodzących z warsztatu Macieja Kostryckiego i jego rodziny z Płazowa. W 1891 r. kolekcjonerka Maria Dembowska z Zakopanego pozyskała do swoich zbiorów pierwszą ich partię, zaś w 1899 r. po śmierci Macieja Kostryckiego juniora pozostałe matryce do odbijania drzeworytów. W 1921 r. nowa właścicielka przekazała jeden z nich do zbiorów krakowskiego Muzeum Etnograficznego (7802/MEK). Po jej śmierci w 1922 r. jedenaście klocków drzeworytniczych trafiło do spokrewnionego ze zbieraczką Józefa Mehoffera, zaś jedna do zaprzyjaźnionej z nią Wandy Lilpopowej. Dzięki zaangażowaniu i ofiarności wielu osób, szczególnie za namową Jadwigi Korniłowiczowej córki Henryka Sienkiewicza oraz Juliusza Zborowskiego dyrektora Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, niezwykle cenny zbiór ofiarowany został przez nowych właścicieli Muzeum Etnograficznemu w Krakowie (1926 r.).
literatura:
Skoczylas, Drzeworyt ludowy w Polsce, 1934,
s. 46
Jacher-Tyszkowa, Polska grafika ludowa, 1970,
s. 50, 95
Skoczeń-Marchewka, Drzeworyty ludowe z Płazowa...,2009
fotografia:
Wąsik, Marcin
,
2011
obiekty związane:
.jpg)
.jpg)
_1.jpg)
opracowanie dokumentu: Masłowiec, Justyna, 2011.09.30,
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
instytucja: Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie
Moja galeria / Loguj
Powered by Midas Browser ©
 |
 |
 |
Copyright © ArchInfo Powered by Midas Browser © |